«آشنازدایی» جادویِ سعید راد بود

به گزارش فیلم‌نت نیوز، سعید راد بازیگر سینما که به تازگی درگذشت خلاقیتی بی‌محابا داشت، به لایه‌های پنهان و نادیده موقعیت‌های فیلمنامه دست می یافت، هر لحظه در جستجوی لحظات و موقعیت‌های غیرمعمول و بدیهه سرایی بود که برای نیل آن به مرزهای ورای عادت روزانه دست پیدا می‌کرد و تماشاگر را به وجد می‌آورد. «تنگنا» و «خداحافظ رفیق» امیر نادری را باید دید که به توان بازی او ایمان آورد. اصلا مگر می شود آکتوری توسط امیر نادری به سینما معرفی شود و نتیجه آن خلق بازیگری چون سعید راد، درخشان نشود.

سعید راد به محض به حرکت درآمدن زیبایی‌های لحظه‌های دراماتیک، آن موقعیت را به خوبی نشانه می‌رفت، حرکات او، روابط و موقعیت‌های او عادی و از جنس عادت نبود و برای نشان دادن موقعیت‌ها، کاری می‌کرد تا تماشاگر را وادار به دیدن کند.

شکستن و برهم زدن و خلق ضربآهنگ‌های آشنا، برای هر آکتوری کار ساده‌ای نیست، اما سعید راد ضرباهنگ‌های مرسوم را می‌شناخت و قدرت خلق را هم داشت. آشنازدایی جادوی جاذبه او بود، به یاد بیاوریم چگونه در فیلم «دوئل» این آشنازدایی را عملی کرد. او بازیگری بود که تماشاگرِ رخوت زده و سست را با  اشتیاق درونی به خود جلب می‌کرد.

سعید راد توان نشان دادن جوهره حرکات و موقعیت‌ها را به خوبی و زیرکی داشت. او زمان و موقعیت ها را طوری نشان می داد که برای تماشاگر قابل قبول باشد. در«مسلخ» هادی صابر بُعد دیگری از بازی‌اش را نشان داد، در«سفر سنگ» و «بزرخی‌ها» باور‌پذیری یک نقش را نمایش داد.

بازی او، هم در نقش‌های فردی و منحصر به فرد قابل ستودن بود، هم بازی‌های سبک‌پردازی شده. در فیلم‌های قبل از انقلاب نیز چیزهایی به تیپ های مشخص می‌افزود، در فیلم «کافر» فریدون گُله این گونه بود. در «کمین» و «کنیز» و «هدف» تیپ‌ها را  سر و سامانی داد. از بازی او در فیلم «صادق کُرده» ناصر تقوایی نمی‌شود سخن نگفت. نقش یک انتقام جوی قهار را در قالب یک قاتل سریالی در سینمای ایران را استارت زد. بازی او در فیلم های شاخصش، ترکیبی از بازی های درون‌گرايانه و برون‌گرايانه بود.

سعید راد پس از انقلاب هم در«عقاب‌ها» حضور درخشانی داشت هم در«دادشاه»، «مرز» و «با عشق مردن». بازی های او چیزی فراتر از هم دوره‌ای های خود بود. او بازیگری درخشانی بود و نمی‌توان سهم او در ارتقای سطح بازیگری سینمای ایران را نادیده گرفت.

محسن سلیمانی فاخر عضو انجمن منتقدان سینما