به مناسبت عرضه فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» (محسن امیریوسفی) در پلتفرم فیلم‌نت، نگاهی انداخته‌ایم به پنج خصوصیتی که می‌توانند تماشای این فیلم را به تجربه‌ای قابل تامل تبدیل کنند.
به گزارش فیلم‌نت نیوز، فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» به‌تازگی توسط پلتفرم فیلم‌نت در دسترس علاقه‌مندان به سینمای ایران قرار گرفته است. این فیلم به کارگردانی محسن امیریوسفی، یکی از محصولات جنجالی سینمای ایران بود که شش سال (از ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۷) در محاق توقیف ماند و پس از آن هم در شرایط نه‌چندان مناسبی اکران شد. با این وجود «آشغال‌های دوست‌داشتنی» توانست توجه گروهی از منتقدان و مخاطبان سینمای ایران را به خود جلب کند.
به مناسبت عرضه «آشغال‌های دوست‌داشتنی» در پلتفرم فیلم‌نت، نگاهی انداخته‌ایم به پنج ویژگی مهم و قابل تامل این فیلم.
۱
«آشغال‌های دوست‌داشتنی» عملا بازتابی شخصی است از برخی از رویکردها و جناح‌بندی‌های مهمی که در طول چند دهه اخیر در این مملکت با یکدیگر در تقابل بوده‌اند. از این جنبه، با ایده‌ای کمیاب (در سطح سینمای ایران) روبه‌روییم. فارغ از خط داستانی، «آشغال‌های دوست‌داشتنی» از این جنبه فیلم جالبی است که، در قالب روابط میان اعضای یک خانواده، اشاره‌ای فشرده به اصلی‌ترین تقابل‌های کلان چند دهه از تاریخ ایران می‌کند.
۲
با وجود بحث‌های یکطرفه‌ای که در محافل مختلف در مورد برخی از عقاید مطرح‌شده در فیلم وجود دارد، امیریوسفی سعی کرده نگاه کم‌وبیش بی‌طرفانه‌ای به شخصیت‌ها داشته باشد. چنین نگاهی در حوزه سینمای استراتژیک ایران تقریبا نایاب است. طبیعی است که هر فیلمسازی نظرات شخصی خود را دارد و امیریوسفی هم از این قاعده مستثنی نیست. با این وجود او به تمام شخصیت‌ها فرصت می‌دهد تا مخاطب را به خود نزدیک کنند. از دید امیریوسفی، همه این افراد، علی‌رغم تفاوت‌های بنیادین، پیش از هر چیز انسان هستند و شایستگی توجه را دارند.
۳
استراتژی بصری «آشغال‌های دوست‌داشتنی» گرچه چندان پیچیده نیست اما با محتوای فیلم هماهنگ است. زنده شدن عکس‌ها و مکالمه شخصیت اصلی (منیر با بازی شیرین یزدان‌بخش) با آنها از یک طرف مدام فضای ذهنی غالب در فیلم را موکد می‌کند و از سوی دیگر زنده شدن گذشته و فعل‌وانفعال آن با زمان حال را یادآوری می‌کند و نشان می‌دهد که گذشته هرگز نمی‌میرد بلکه در ذهن بازماندگانی که از آن گذشته تاثیر گرفته‌اند ادامه می‌یابد.
۴
شخصیت‌های «آشغال‌های دوست‌داشتنی» آدم‌های پیچیده‌ای نیستند. در واقع ممکن است عده‌ای فیلم را متهم به ساخت تیپ به‌جای شخصیت کنند. با این وجود نکته کلیدی این است که امیریوسفی توانسته این شخصیت‌ها را بسیار طبیعی طراحی کند و این طبیعی‌بودن در اجرای کار هم حفظ شده است. هنگام تماشای «آشغال‌های دوست‌داشتنی» هیچ بعید نیست اگر تمام شخصیت‌های کلیدی را آشنا بیابیم. تمام آنها رفتارهایی نشان می‌دهند که احتمالا در اطراف خودمان زیاد دیده‌ایم. به همین دلیل است که افرادی را که مشاهده می‌کنیم، به‌سادگی به‌عنوان اعضای یک خانواده می‌پذیریم.
۵
«آشغال‌های دوست‌داشتنی» فیلمی در مورد اهمیت گفت‌وگو است (همین امر، توقیف شش‌ساله فیلم را تعجب‌برانگیزتر جلوه می‌دهد). فیلم، شخصیت‌های نه‌چندان کم‌تعدادی را نشان می‌دهد که تضادهایی عمیق با هم دارند اما در لحظاتی روی نقاط اشتراک آنها تاکید می‌شود. آن‌چه در طول «آشغال‌های دوست‌داشتنی» قابل مشاهده است، این است که برای رسیدن به تفاهم و ثبات بیشتر، هیچ راهی بهتر از گفت‌وگو و تعامل وجود ندارد. هرچند «آشغال‌های دوست‌داشتنی» در اصل فیلمی در مورد وقایع سال ۱۳۸۸ است اما به‌نظر می‌رسد زیرمتن فیلم هنوز هم قابل تامل است.
