به مناسبت زادروز هدیه تهرانی

نماد یک دوران

- 2 دقیقه مطالعه

به گزارش فیلم‌نت‌نیوز، او را باید شمایل یک دوران تلقی کرد، شمایل سینمایی که بعدها به سینمای دوم خرداد معروف شد. هدیه تهرانی تمام ویژگی های ستاره آن دوران را داشت از چهره سرد و منحصر به فردش گرفته تا شخصیت های مبارزی که در سینمای آن دوران ایفا می‌کرد. او بر خلاف دیگر هم نسل‌هایش، لیلا حاتمی که تداعی کننده زن مظلوم و کم حرف جامعه ایران بود، بنا داشت دست به مبارزه ای سخت با جامعه مرد سالار خود بزند، خواه این مبارزه در قالب یک تریلر جنایی مانند «قرمز» ساخته فریدون جیرانی باشد یا کمدی عامه پسندی چون«دختر ایرونی» و «دنیا» و یا ملودرامی خوش ساخت همچون «شوکران» ساخته بهروز افخمی، در تمامی فیلمهای آن دوران هدیه تهرانی نقش زنی را ایفا می کند که از قواعد مرسوم جامعه خود خسته شده و قصد دارد طرحی نو دراندازد.

اما او صرفا ستاره ای پولساز برای تهیه کنندگان سینمای ایران نبود، او در همان قدمهای نخست ثابت کرد که علاوه بر فیزیک زیبا، از استعداد ذاتی در بازیگری هم برخوردار است، شاید آن روزی که محمد رضا شریفی نیا و آزیتا حاجیان او را برای نقش راحله در فیلم «روز واقعه» انتخاب کردند، تصور نداشتند که او قرار است برای دو سه دهه ستاره شماره یک زن در سینمای ایران بماند، ستاره ای که گویا به دلیل لحن منحصر به فردش و چهره خاکی اش از همان ابتدا حتی در بین مخاطبین عادی این سینما به هدیه شهره شد.

شاید از مهم ترین ویژگی هایی که سبب شد هدیه تهرانی بدون هرگونه حاشیه ای سه دهه ستاره سینمای ایران بماند هوش او در انتخاب آثار سینمایی بود که در هر انتخاب شمایلی تازه از استعداد نهفته خود را بروز می داد و دقیقا همین عامل باعث شد به انتخاب سختگیرترین کارگردانان تاریخ این سرزمین مانند ناصر تقوایی بدل شود.

هدیه تهرانی به قدری درست و دقیق در فیلمهای دوره اول کارنامه بازیگری خود ایفای نقش می کند که به سختی می توان گزینه دیگری را جای او تصور کرد، اوج هنرنمایی او را می توان در نقش رویا رویایی در فیلم «کاغذ‌بی‌خط »و سیما ریاحی در فیلم «شوکران» قلمداد کرد که بدون هیچ گونه اغراق در بازیگری شخصیتی به شدت سمپاتیک را ارائه می کند.

در ابتدای این یادداشت نوشتم که هدیه تهرانی شمایل یک دوران بود، شمایل یک دوران فیلمسازی که حاصل آزادی های اجتماعی و سیاسی حاصل دوم خرداد ۷۶ قلمداد می شد، پس از روی کارآمدن دولت اصولگرای محمود احمدی‌نژاد این جنس از فیلمسازی که شمایل زن طبقه متوسط هم بخش مهمی از آن را نمایندگی می کرد به حاشیه رفت و شاید همین عامل باعث شد تهران در طول چهارسال ابتدایی آن دوران فقط فیلم «چهارشنبه‌سوری» ساخته اصغر فرهادی را بازی کند.

دوران دوم کارنامه سینمایی هدیه تهرانی از پاییز سال ۱۳۸۸ و با فیلم «هفت دقیقه‌ تا پاییز» ساخته علیرضا امینی آغاز می شود، در این دوران او پا به سن گذاشته، در فیلمهایش نقش مادر را بازی می کند، مادرانی که گویی دوران پر آشوب و التهابی را داشتند و الان در خلوت فقط به فکر سامان دادن زندگی خود هستند.

در این دوران اگرچه با کارگردانان شاخصی چون وحید جلیلوند، محسن قرایی، همایون غنی زاده، آیدا پناهنده و محسن امیریوسفی همکاری می کند و بعضا تجربه های قابل توجهی چون «اسرافیل» و «بی همه چیز» را رقم می زند اما این دوران فاصله آشکاری نسبت به دوره اول بازیگری او دارد. شاید همین یک نشانه باشد از پایان یافتن یک دوران، روزگاری که امید به تغییر در جامعه ایران تبلور داشت.

 

نویسنده: پویا نبی

برچسب‌ها: پویا نبی،تیتر یک،چهارشنبه‌سوری،شوکران،کاغذ بی‌خط،هدیه تهرانی،وحید جلیلوند
نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
شما برای ادامه باید با شرایط موافقت کنید

پربازدیدها