مستندهای محیط زیستی که دید شما را تغییر میدهند
به گزارش فیلمنت نیوز، در این مقاله به بررسی آثار سینمایی با موضوع و دغدغههای محیطزیستی پرداختهایم؛ مسالهای که یکی از جدیترین و مهمترین دغدغههای بشر امروزی به شمار میآید. تغییرات اقلیمی، جنگلزدایی، تغییرات شیوه دامپروری، انقراض گونههای حیوانات از جمله بزرگترین این دغدغهها در زمانه ما هستند، موضوعاتی که ابزار دست بسیاری از بهترین مستندسازهای امروز دنیا قرار گرفتهاند، در این مقاله با یک فعال اجتماعی آشنا میشویم که برای نشان دادن گرمایش جهانی به قطب شمال رفته است در جایی دیگر ستاره بزرگی مانند دیکاپریو را مشاهده میکنیم که به مسائلی چون گرم شدن کره زمین، جنگل زدایی، انقراض دسته جمعی گونههای حیوانی پرداخته است یا در جایی دیگر مستندسازی را نظاره میکنیم که به بررسی صنایع غذایی مدرن پرداخته است. هرکدام از این آثار میتواند نگاه ما به مسائل پیرامونمان را تغییر دهد و موجب شود ما نیز به یکی از فعالان این عرصه بدل شویم. حالا در این مقاله تلاش کردهایم تا هشت مستندی را که به گونهای به موضوعات زیست محیطی نگاهی دقیق انداختهاند مورد بررسی قرار دهیم.
۱- یازدهمین ساعت (The 11th Hour)
مستند «یازدهمین ساعت» در سال ۲۰۰۷ با موضوع وضعیت محیط زیست به تهیه کنندگی، نویسندگی و روایت گری لئوناردو دیکاپریو ستاره سینما و به کارگردانی لیلی کانرز ساخته شد. در مستند «یازدهمین ساعت» بیش از ۵۰ فعال سیاسی، دانشمند و فعال محیط زیستی از جمله میخاییل گورباچف، استیون هاوکینگ و وانگاری ماتای حضور دارند. موضوع این اثر حول مشکلات جدی پیش روی سیستمهای حیاتی سیاره زمین از جمله گرم شدن کره زمین، جنگل زدایی، انقراض دسته جمعی گونههای حیوانی و کاهش زیستگاههای موجودات در اقیانوسها میگذرد.
پیش فرضی که این مستند در نظر گرفته این است که آینده بشریت در معرض خطر است. «یازدهمین ساعت» راهحلهای بالقوهای را نیز برای حل این مشکلات ارائه میدهد.
۲- شکاف یخ (Chasing Ice)
جیمز بالوگ عکاس محیط زیست به گرینلند، ایسلند و آلاسکا میرود تا با ثبت تصاویری اثرات مربوط به گرمایش جهانی را نشان دهد. بالوگ در ابتدای این مستند در مورد تغییرات آب و هوایی شک دارد، اما پس از اولین سفرش به شمال، از تاثیری که انسانها روی کره زمین میگذارند متقاعد و متعهد میشود که داستان این سفر خود را برای عموم ارائه کند. بالوگ و تیم همراهش برای جمع آوری دادهها در مورد تغییرات فصلی یخچالهای طبیعی به قطب شمال سفر میکنند، طی این سفر مشکلات زیادی گریبانگیر او و گروهش میشود، آنها در نهایت میتوانند تصاویری را جمعآوری کنند که نشان از فرسایش شدید و ناپدید شدن یخچالهای طبیعی عظیم و باستانی دارد.
۳-کارخانه غذا (.Food, Inc)
فیلم مستند «کارخانه غذا» به بررسی صنایع غذایی مدرن میپردازد و در مورد تولید صنعتی گوشت (مرغ، گوشت گاو و ..) و روشهای جدید آن که برای رشد غلات و سبزیجات (عمدتا ذرت و سویا) استفاده میشود، هشدارهایی میدهد.
«کارخانه غذا» در مورد تسلط تعداد معدودی از شرکتهای بزرگ بر بازار مواد غذایی آمریکا بحث میکند، شرکتهایی که تلاش میکنند تا مانع از آگاهی مصرف کنندگان از نحوه تولید مواد غذایی خود شوند و همینطور به این موضوع میپردازد که این شرکتها عادات ناسالم مصرف مواد غذایی را در میان مردم آمریکا ترویج میکنند و از این طریق مواد غذایی ارزان و بی کیفیت را عرضه میکنند.
۴- چطور جهان را تغییر دهیم (How to Change the World)
در سال ۱۹۷۱، گروهی از چند دوست با کشتی به یک منطقه تحت آزمایش هستهای میروند و اعتراض خود را اعلام میکنند و نگاه جهان را به خود جلب میکنند. مستند «چگونه جهان را تغییر دهیم» با استفاده از تصاویر آرشیوی که هرگز دیده نشده ساخته شده است و دنیای خارق العاده این گروه از فعالان اجتماعی را برای ما زنده میکند، داستان پیشگامانی که سازمان غیردولتی مدافع محیط زیست صلح سبز را بنیان گذاشتند و جنبش سیاستهای سبز مدرن را تعریف کردند.
تمرکز این فیلم روی رابرت هانتر و نقش او در ایجاد صلح سبز است که بر اساس نوشتههای هانتر ساخته شده است.
۵- ما جهان را تغذیه میکنیم (We Feed the World)
مستند «ما جهان را تغذیه میکنیم» محصول سال ۲۰۰۵ است که در آن اروین واگنهوفر فیلمساز اتریشی، منشا غذاهایی را که ما میخوریم ردیابی میکند و شیوه مدرن تولید صنعتی غذا و کشاورزی کارخانجات را با دیدی انتقادی بررسی میکند. واگنهوفر به کشورهای فرانسه، اسپانیا، رومانی، سوییس و برزیل میرود و از آنجا دوباره به اتریش برمیگردد. این مستند شامل مصاحبههایی با چندین نفر از جمله مصاحبه با ژان زیگلر جامعه شناس و سیاستمدار است.
«ما جهان را تغذیه کردیم» در سال ۲۰۰۵ لقب موفقترین مستند تاریخ سینمای اتریش را از آن خود کرد.
۶-یک حقیقت ناخوشایند (An Inconvenient Truth)
فیلم مستند آمریکایی «یک حقیقت ناخوشایند» محصول ۲۰۰۶ به کارگردانی دیویس گوگنهایم که با موضوع گرمایش جهانی ساخته شد و درباره آموزش مردم در مورد گرمایش جهانی توسط ال گور معاون رییس جمهور سابق ایالات متحده آمریکا است. این فیلم اسلایدشویی را نشان میدهد که طبق تخمین ال گور، او آن را بیش از ۱۰۰۰ بار برای تماشاگران در سراسر جهان ارائه کرده است.
هدف فیلم «یک حقیقت ناخوشایند» هشدار به مردم دنیا در مورد تغییر اقلیم آن هم به دلیل گرم شدن کره زمین است و بر نگرانیهای این سیاستمدار در مورد مسائل زیست محیطی تاکید دارد . ال گور در سال ۱۹۸۹ ارائه این فلوچارتها را برای هشدار دادن به مردم دنیا آغاز کرده بود.
۷-راز پایداری (Cowspiracy)
این فیلم مستند آمریکایی محصول سال ۲۰۱۴ به تهیه کنندگی و کارگردانی کیپ اندرسن و کیگان کوهن با بررسی نگرانیهای زیست محیطی مانند تغییرات آب و هوا، ردپای آب، جنگل زدایی و پهنه مرده اقیانوسها به بررسی تاثیر دامپروری بر محیط زیست میپردازد و سیاستهای چندین سازمان زیست محیطی در مورد این موضوع را بررسی میکند. «راز پایداری» در سال ۲۰۱۵ در جشنواره فیلم اکو آفریقای جنوبی برنده جایزه برگزیده تماشاگران شد.
۸-خلیج کوچک (The Cove)
«خلیج کوچک» (پناهگاه) محصول سال ۲۰۰۹ به کارگردانی لویی سیهویوس مستند آمریکایی است که در آن شیوههای شکار دلفینها در ژاپن مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد و البته زیر سوال میرود. این فیلم توانست جایزه اسکار بهترین فیلم مستند سال ۲۰۰۹ را دریافت کند. «خلیج کوچک» فراخوانی برای توقف کشتار و دستگیری دسته جمعی دلفینها، تغییر شیوه ماهیگیری ژاپنیها و اطلاع رسانی و آموزش مردم در مورد اسارت این حیوانات است. این مستند قصه تلاش ریک اوباری مربی سابق دلفینها است که حالا تبدیل به یک فعال اجتماعی شده است و تلاش دارد عملیات شکار دلفینها در ژاپن را ثبت کند.
محمدامین شکاری