نگاهی به سریال «روز صفر»/ واقعیت همیشه حقیقت نیست

به گزارش فیلم‌نت نیوز، باید همین ابتدای مطلب بگویم که اگر قصد دارید سریال «روز صفر» را ببینید، دیدنش را به روز تعطیل و از اول وقت موکول کنید چراکه بعید است بتوانید بدون تماشای کامل هر ۶ قسمت از پای تلویزیون بلند شوید. سریال «روز صفر» محصول ۲۰۲۵ آمریکا به کارگردانی لزلی لینکا گلتر یکی از همین آثار است که به یمن حضور رابرت دنیرو اثری قابل توجه است.

در این سریال درام و هیجان انگیز علاوه بر رابرت دنیرو، جسی پلمونس، لیزی کاپلان، کانی بریتون، جون آلن و متیو موداین به ایفای نقش پرداخته اند. این درام سیاسی و هیجان انگیز داستان بحرانی است که پس از یک حمله سایبری ویرانگر به نام روز صفر ایجاد شد، جایی ک رئیس‌جمهور سابق، جورج مولن، کمیسیونی برای تحقیق درباره این فاجعه تشکیل می‌شود و در جریان تحقیقات، توطئه‌ای پیچیده که به بالاترین سطوح دولت و شرکت‌های فناوری نفوذ کرده، فاش می‌شود.

پس از درگذشت مارلون براندو غول بزرگ سینمای جهان و سردمدار بازیگری متد، همچنان می توان با اعتماد به انتخاب های هوشمندانه و بازی های درخشان اسطوره هایی همانند آل پاچینو و رابرت دنیرو، هر فیلم و سریالی با حضور آنان را دید و از تماشای آن لذت برد. حضور رابرت دنیرو در ۸۱ سالگی در یک مینی سریال ۶ قسمتی به خودی خود جذاب است اما بی تردید پس از دیدن سریال می توان بدون هیچ اغراقی گفت که دنیرو اصولا انتخاب بد ندارد و حتی اگر بخواهد هم توان بد بازی کردن را ندارد.

سریال «روز صفر» نمونه موفق یک فیلمنامه دراماتیک با ریتمی فوق العاده است که از همان ابتدای کار بدون هیچگونه اضافه گویی و بر اساس تقسیم بندی هدفمند اتفاقات مخاطب را با خود همراه می کند؛ درامی هوشمندانه که اگرچه بر اساس الگوی همیشگی معما پیش میرود اما به واسطه لایه های زیرین داستان و همچنین جزییات بسیاری که به مرور و در دل داستان روایت می‌شود بسیار متفاوت تر از نمونه های مشابه است.

در «روز صفر» از اکشن های بی‌مورد خبری نیست، اما التهاب و اضطراب به واسطه همذات پنداری بیننده با سیر اتفاقات به خوبی اتفاق افتاده و به همین دلیل مخاطب هر قسمت را برای پی بردن به راز اصلی در یک مسیر کشف و شهودی دنبال می‌کند.

آنچه در این سریال مطرح می‌شود در مورد یک محدوده جغرافیایی نیست، درواقع با گسترش فضای مجازی در جهان این اتفاقات و آن فضای هجمه های سایبری می تواند در هر جایی رخ دهد. فیلمنامه «روز صفر» با گسترش داستان بر اساس شخصیت اصلی با بازی رابرت دنیرو که رییس جمهور قبلی آمریکا و دادستان پیشین است پیش می‌رود. سیاستمدار وطن پرستی که در یک بحران حاضر به استعفا از پست ریاست جمهوری شده و بسیار مورد توجه مردم است و حالا در پس وقوع یک بحران عظیم به عنوان رییس کمیسیون پیگیری روز صفر باز وارد کارزار می‌شود.

در فیلمنامه علاوه بر خط سیر اصلی و گره بزرگ داستان در مورد اتفاق و علل و مسببان آن، رابطه خانوادگی، اطرافیان و جهان اتفاق مورد توجه قرار دارد، اما در همین مسیر مفاهیم و اتفاقات دیگری همانند نقش رسانه های اجتماعی در جهت دهی به اتفاقات روز و بحران ها، جایگاه قانون در شرایط آشفته و مهم تر توجه به جایگاه انسانی مردم مورد توجه قرار گرفته است. داستانک های موازی با داستان اصلی از جمله رابطه رابرت دنیرو با همسرش، عشقی که در جوانی داشته و دختر و پسر فوت شده اش در این شرایط بحرانی به زیبایی در دل داستان قرار گرفته است.

روابط و داستان های زیر متن فقط به همین محدود نمی‌شود، رابطه دستیارش با دختر و پسرش در کنار فضای قالب سیاسی جامعه پس از بحران در کنار شارلاتان های مجازی با بسط توهم توطئه و… همه در این سریال وجود دارد اما نکته جالب اینجاست که این حجم از روابط و اطلاعات و جزییات همه در خدمت روایت اصلی قرار گرفته است بی آنکه خللی در فهم مخاطب بوجود بیاورد.

روز صفر را با دوبله فارسی در فیلم نت ببینید

سریال «روز صفر» تمرکزی دقیق بر مفهوم واقعیت و حقیقت دارد، اینکه مرز حقیقت و واقعیت کجاست و اصولا تصمیم های مهم و حیاتی چگونه گرفته می‌شود؛ جایی که انسان میان منفعت شخصی و جامعه باید دست به انتخابی سرنوشت ساز بزند.

سریال سرشار از تعلیق های اساسی است دقیقا هرجا که داستان به یک سکون می‌رسد و تصور می کنیم ماجرا در حال حل شدن است یک اتفاق همه چیز را تغییر میدهد. دیالوگ های هوشمندانه و ماندگار و جزییات در قاب بندی و روایت از دیگر عوامل موثر در شکل گیری این مجموعه است.

استفاده از افشای تدریجی در داستان و به مرور آنهم در ۶ قسمت از جمله شاخصه های این سریال در فیلمنامه نویسی است که بی شک می تواند الگویی مناسب برای سریال های ایرانی باشد که به دلیل ضعف در داستان ناچار به اضافه گویی و گنگ‌گویی برای داستان می‌شوند.

شاید در سریال ها کمتر با فرم های سینمایی روبرو شویم چراکه مدیوم سینما و سریال هرچند بهم نزدیک اما تفاوت های بسیاری با هم دارند اما در «روز صفر» فرم با محوریت شخصیت به کمک اثر آمده است، از همان ابتدای داستان نماهای ثابت و تکراری از روزمرگی شخصیت رابرت دنیرو همانند بیدار شدن، خوردن قرص، شنا آن هم با همان فرم ثابت و در نهایت پیاده روی و ورزش با سگی که همراه دارد به عنوان یک الگوی ساده مطرح اما در ادامه کارکرد منطقی خودش برای شناخت شخصیت و داستان را به دنبال دارد و هرچه داستان پیش می رود همین موارد تکراری به ایجاد مفاهیم شخصیتی و روان‌شناختی یاری می رساند تا در پایان تصویر نهایی به کمک همان تصاویر خلق شود‌. از سوی دیگر قاب بندی ها و رنگ بندی های تصویر در ارائه فضایی آلود و سرد در بیشتر لحظات و همچنین تکیه بر نماهای بسته در طول داستان از چشم، دست و حرکات ریز شخصیت و مهندسی صدا از جمله شاخصه های قابل توجه این مجموعه است.

سریال «روز صفر» یک مجموعه کامل از فیلمنامه، کارگردانی و بازیگری در کنار بهره بردن از تمام عناصر همانند تصویر و صدا است که گاهی در سایر سریال ها به آن توجه نمی‌شود، اما «روز صفر» هوشمندانه از تمام عناصر درون متنی اش با توجه به نگاهی به جهان معاصر و آسیب هایی که جهان امروز ما با آن روبرو است برای خلق یک سریال مهیج و درام بهره برده است.

روز صفر در فرهنگ امروز تعریف مشخصی از یک حمله ویروسی و نرم افزاری دارد که اگر چه در این سریال به عنوان یک کنش اصلی برای ورود به داستان و زندگی شخصیت اصلی و تقابل یک مرد تنها در مقابل جهانی مملو از فساد و تباهی بهره برده اما می تواند نگاهی هشدار آمیز به واقعه ای داشته باشد که با توجه به رشد تکنولوژی، استفاده از مدیا و جهان اینترنت ممکن است در جایی از جهان حتی به شکلی مخرب تر از آنچه می بینیم رخ دهد.

نوید جعفری نویسنده و منتقد سینما و تئاتر