تلخی قهوه با شیرینی خنده

به گزارش فیلم‌نت نیوز، کمدی های مهران مدیری مخاطبان خودش را دارد، شاید در این کوران کمدی های مختلف که برخی عملا تنها نامی از کمدی دارند، نمونه ایده پردازی فانتزی مهران مدیری خوشایند همه نباشد، چراکه تجربه تازه او تلاش برای رسیدن به نوعی کمدی سیاه است اما نمی‌توان منکر چند عنصر اصلی در فضای روایت او شد.

مهران مدیری در جدیدترین ساخته اش «قهوه پدری» بر‌اساس فیلمنامه امیر برادران، داستان خانواده ادیب (سام درخشانی و ژاله صامتی) را روایت می کند که آنها به بحران مالی خورده‌اند و راه چاره را در کمک از یک فامیل می‌بینند. «اون» با بازی مهران مدیری کسی است که به خانواده ادیب بارها لطمه زده و پیشنهاد خرید قهوه به قیمت پایین و فروش آن با قیمت بالا را می دهد و ماجرا آغاز می‌شود.

کمدی های مهران مدیری خصوصا آخرین اثرش «قهوه پدری» یک داستان مشخص دارد، در حقیقت روایت بر پایه یک داستان استوار است تا اینکه بر اساس چند شوخی جسته و گریخته متمرکز باشد و هرجا که داستان از نفس افتاد متوسل به اتفاقات بی پشتوانه شود.

نکته دیگر اینکه در «قهوه پدری» تیپ‌سازی در مورد نقش ها به خوبی اتفاق افتاده است هر نقش پس از یکی دو قسمت توسط مخاطب، فهمیده و تا پایان در داستان جایگاهی مشخص دارد. تیپ‌سازی‌ها در مجموعه «قهوه پدری» هم از عناصر کمدی در رفتار و هم کمدی بیانی و عادات بیانی و بدنی بهره برده است به همین واسطه مخاطب نیازی به کنکاش در مورد نقش ها ندارد و می تواند داستان را بصورت سر راست دنبال کند.

نکته سوم در مورد آثار مهران مدیری اینجاست که در هر مجموعه گروهی متفاوت از بازیگران جوان را در کنار بازیگران قدیمی تر به نحوی کنار هم چینش می کند که نمونه متفاوتی از خود را ارائه دهند حتی اگر پیش از آن در مجموعه های کمدی دیگر آنان را دیده باشیم.

در «قهوه پدری» سام درخشانی، ژاله صامتی، حامد آهنگی و جواد رضویان به عنوان بازیگران کمدی در کنار هم حضور دارند. جواد رضویان پیش از این اثبات کرده که بازیگری توانمند در تیپ سازی است، همانگونه که در سریال «پاورچین» نقش داوود را ماندگار کرد یا در سریال «در حاشیه» تیپ خاص کنگر زهتاب را جان داد که در پس اینهمه سال همچنان تکیه کلام هایش و مدل صدا و لهجه اش در فضای مجازی دست به دست می‌شود، با تمرکز بر نوعی از بازی بیانی و گفتاری در کنار مدل تیپ سازی توانسته نمونه متفاوتی را ارائه دهد و در اکثر مواقع مخاطب را به خنده وادار کند.

سام درخشانی متفاوت ترین بازیگر این سریال است و جالب اینجاست که نقشش متفاوت از سایر بازی های اوست، درخشانی که همیشه در نقش جوانان حاضر بود اینجا پدر فرهنگی و کتابخوان و شاعر مسلک یک خانواده است و سه فرزند بزرگ و عروس دارد و این باعث شده تا سن و سال و نحوه برخورد و رفتارش نیازمند توجهی جدی در ایجاد یک تیپ داشته باشد که به خوبی توانسته به زوایای مختلف نقش دست یابد.

ژاله صامتی بازیگری است که حضورش در آثار کمدی مختلفی را به خاطر داریم که احتمالا بخشی را از سری های کمدی «زیر خاکی» در ذهن مان داریم، در «قهوه پدری» ژاله صامتی تلاش کرده از سایر نقش های مشابه و مادرانه اش فاصله بگیرد و با ایجاد یک عادات در رفتار و گفتار به نقش جان داده است.

حامد آهنگی اما در این مجموعه به یک توازن و یک هماهنگی در ایفای تیپ کمدی دست پیدا کرده است که قطعا بخشی از آن به دلیل هدایت و فضای کارگردانی مهران مدیری ایجاد شده است.

حامد آهنگی علاوه بر ایجاد نوعی لحن و آهنگ بیان کمدی در مدل رفتار و حرکات جزیی هم به یک استاندارد در بازی رسیده است که مخاطب را به خوبی با خود همراه می‌کند. سایر بازیگران از جمله خود مهران مدیری و بازیگران دیگر چه آنهایی که پیش از این شاهد بازی آنان در نقش های دیگر و جدی بودیم و چه چهره های ناآشناتر همه آن قالب ذهنی مدیری را دریافته اند و شاید بزرگترین شاخصه کار مدیری این است که تمام قسمت ها از کیفیتی استاندارد در روایت و تصویر و تقسیم بندی داستان بهره برده است.

نکته دیگر اینکه مهران مدیری مدت‌هاست تکلیفش را با مخاطب مشخص کرده است، از همان «ساعت خوش» که تلاش کرد نوعی تازه از کمدی موقعیت و جهان شمول را به مخاطب عرضه کند تا زمانی که با «شب های برره» همه توانش را به کار برد تا سریال را به آینه ای برای مخاطب بدل کند که در دل آن خودش و عادات بد فرهنگی و اجتماعی پیرامونش را ببیند و دست به تغییر بزند و چه در «قهوه پدری» آنچه بر آن تمرکز دارد نوعی کمدی فانتزی انتقادی است.

مهران مدیری مسیر داستان و شخصیت هایش را به نحوی پیش می‌برد تا بر اساس موقعیت زمانی جامعه حرف هایش را در پس آن شوخی ها مطرح کند.

در سریال «قهوه پدری» مدیری داستانش را بر یک خانواده ساده و فرهنگی متمرکز کرده است که در دل این فضای آشفته ای که مشکلات اقتصادی و مالی از هر سو بر آنان هجوم آورده با همه قوا تلاش می کنند بدون خارج شدن از مسیر انسانیت تغییری در زندگی شان بوجود بیاورند اما دقیقا از همان‌جایی که تلاش می کنند سر و سامانی به وضعیت خود بدهند و از مسیری که به آن معتقدند خارج نشوند، مسائل به نحوی پیش می‌رود که ناچار می شوند دست به کارهایی بزنند که اصلا در تصورشان نبوده است و مهم تر اینکه توانایی انجامش را هم ندارند در همین مسیر بدشانسی در کنار اشتباه ها باری مضاعف را بر آنها تحمیل می‌کند.

این سلسله اتفاقات و حضور آدم هایی که بنا به موقعیت به داستان آنها اضافه می‌شود موقعیت هایی از کمدی موقعیت را به وجود می آورد؛ موقعیت هایی که اگرچه ریشه در اتفاقات تلخ اجتماعی دارد اما در مسیر داستان تبدیل به موقعیت هایی خاص می‌شود.

سریال «قهوه پدری» قرار نیست مخاطب را به قهقهه بکشاند، کمدی در دل داستان و بر اساس موقعیت هاست که پیش می آید و در حقیقت باید با دید یک سریال داستانی اجتماعی با رویکرد اجتماعی آن را دید و با ماجراهایش همراه شد.

نوید جعفری

سریال قهوه پدری را در فیلم نت تماشا کنید