آلن دلون و جذابیت ابدی

به گزارش فیلم‌نت نیوز، نسل پدر و مادران ما خاطرات بسیاری از پیوند با سینما دارند؛ نسلی که رویا‌هایش را در تصاویر تابیده از نور آپارتخانه بر پرده سفید سینما جستجو می‌کرد تا ساعتی را فارغ از هیاهوی جهان در تاریکی سالن و داستان‌ها ر‌ها شود، نسلی که با بازیگران همراه می‌شد و با همذات پنداری هرچه خود می‌خواست و نداشت را در دل زندگی قهرمانان و گاه ضد قهرمانان جستجو می‌کرد که قطعاً آلن دلون یکی از آن ستاره‌ها بود.

پوستر‌های رنگی او در وسط مجلات جوانانه که به عشق او آنها را می‌خریدند تا پوستر او را زینت بخش اتاق کنند تا خاطره فیلم‌هایش در سینما بخشی از زندگی نسل‌های قبلی ما را تشکیل می‌دهد و افسوس که هرچه زمانه گذشت این پیوند میان بیننده و تصویر، آن ر‌ها شدن در دل داستان‌ها کمرنگ‌تر شد. البته نباید فراموش کرد بخش مهمی از هویت و شهرت ستاره‌های سینما در ایران مدیون هنرمندانی بود که در اتاق‌های کوچک استودیو‌ها با صدایشان به آن‌ها جان دادند و بی‌تردید بخش اعظمی از شهرت آلن دلون مدیون دوبله و صدای خاص خسرو خسروشاهی بود.

نسل‌های قبلی خاطرات بسیاری از او دارند، در زمانه‌ای که سینما یک لذت جمعی خوشایند بود و عصر طلایی دوبله در ایران، در میان حضور ستارگان بسیار در سینمای جهان، آلن دلون در ایران به پدیده‌ای ویژه مبدل شد که تا امروز هم نام او کنایه از زیبایی مردانه و صدای دوبلورش نمادی از صدای مردانه جذاب است و حتی به صفتی خاص در میان مردم بدل شد.

این همنشینی با جامعه‌ای متکثر که بسیاری شاید دنبال‌کننده جدی سینما هم نیستند نشان می‌دهد در آمد و شد اینهمه ستاره، چگونه گاهی و هر چند دهه یکبار، یک نفر می‌تواند اینچنین مورد توجه قرار بگیرد و بر دل بنشیند. حالا آلن دلون بازیگر فرانسوی و نماد جذابیت مردانه در ۸۸ سالگی و ۲۸ مرداد ۱۴۰۳ درگذشته است و همراه با رفتنش خاطرات بسیاری از دل تاریخ مرور می‌شود و از او باز هم سخن بسیار است. اگرچه به دلیل سن و سال، سال‌ها از حضورش بر پرده گذشته اما همچنان آثار سیاه سفید و رنگی او به عنوان بخش مهمی از آثار کالت سینما مورد توجه علاقه‌مندان سینما است و نسل‌های مختلف همچنان او را می‌شناسند و آثارش را دنبال می‌کنند.

در میان ستاره‌های عصر طلایی سینما، آلن دلون از اواخر دهه ۵۰ تا اواسط دهه ۹۰ مورد توجه و در صدر پروژه‌های مختلف سینمایی بود. در جهانی که عمر هر ستاره هنری و ورزشی در بهترین حالت از یک یا نهایت دو دهه بیشتر نمی‌شود، حضور او در این همه سال و در صدر توجه بودن نشانگر توانایی او در بازیگری است که اگر تنها به چهره‌اش متکی بود همانند بسیاری از بازیگران خوش چهره که آمده‌اند و رفته‌اند فراموش می‌شد. او تجربه همکاری با بهترین‌های زمانه‌اش در اروپا و آمریکا را داشت و علاوه بر آثار تجاری در فیلم‌های نوآر آن روز‌ها حضوری چشمگیر داشت. همکاری او با می‌کل‌آنجلو آنتونیونی، ژان-پیر ملویل، لوکینو ویسکونتی و… از جمله آثار ماندگار اوست.

آلن دلون با آن چهره زیبا و چشمان رنگی اگر چه به دلیل چهره‌اش وارد سینمای آن روزگار شد اما به مرور قابلیت‌های ویژه‌اش را بروز داد تا جایی که به چهره طغیانگر و عاصی و ضد قهرمانی بدل شد که همچنان از دیدن بازی درخشانش در آثاری همانند «کسوف»، «سامورایی»، «اسلحه بزرگ»، «یوزپلنگ»، «دار و دسته سیسیلی» و «دایره سرخ» در کنار ایو مونتان و بسیاری دیگر می توان لذت برد.

در کارنامه سینمایی آلن دلون آثار مختلفی را می‌توان مشاهده کرد از وسترن تا آثار گنگستری تا فیلم‌های اجتماعی یا عاشقانه. چهره او و توانمندی او در بازیگری این فرصت را به کارگردانان مختلف داده بود تا هر کدام با هر شیوه و هر فیلمنامه بتوانند از حضور او با چهره‌ای تازه و گریم و لباسی متفاوت بهره ببرند. بزرگترین موهبت بازیگری شاید این است که حضورش وابسته به بودنش نیست، حتی وقتی از جهان برود باز هم حضورش در تصاویر بی‌هیچ خط و خشی از گذر زمان و پیری و مرگ هست و امتداد خواهد داشت.

اما تصویر ماندگار آلن دلون در ذهن بسیاری از عاشقان سینما، همان تصویر او در نقش ضد قهرمان‌های تنها و مبارز است، شبیه حضورش در «دایره سرخ» و «سامورایی» یا در فیلمی همچون «اسلحه بزرگ»، مرد جذابی و خوش تیپی که پا در مسیری دشوار برای ماندن می‌گذارد، در بحران‌ها تلاش می‌کند کار درست را انجام دهد و گاهی در قامت یک گانگستر با هویت دست پلید‌ها را رو می‌کند و در اکثر اوقات با مرگ او فیلم به پایان می‌رسد.

دلون در سال ۱۹۸۵ جایزهٔ سزار بهترین بازیگر مرد را برای بازی در فیلم داستان ما (۱۹۸۴) دریافت کرد. سال ۱۹۹۱ نشان لژیون دونور فرانسه و در چهل‌وپنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین برنده خرس طلایی افتخاری شد. همچنین در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۹ جایزهٔ نخل طلای افتخاری را دریافت کرد. هرچند که در ذهن سینما دوستان تعداد جوایز او چندان اهمیتی نداشته و ندارد.

نوید جعفری ، نویسنده و منتقد سینما

آثار آلن دلون را در فیلم نت تماشا کنید