همه چیز درباره «ادیسه» نولان/ شاهکار جدید در راه است؟

به گزارش فیلم‌ نت نیوز، «ادیسه» (The Odyssey)، جدیدترین و مورد انتظارترین اثر نولان، قرار است در تاریخ ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۶ (۲۶ تیرماه ۱۴۰۵) توسط کمپانی‌های Universal Pictures و Syncopy (کمپانی شخصی نولان و همسرش) روی پرده سینماهای آمریکا برود. همین که نام نولان به‌ عنوان کارگردان بر سر زبان‌هاست، کافی است تا موجی از هیجان و انتظارهای بی‌سابقه ایجاد شود تا جایی که یک سال قبل از اکران، تمامی بلیت‌های نمایش IMAX «ادیسه» در برخی از سالن‌های سینماها در عرض یک سرعت به فروش رفت و رکوردی تازه در صنعت سینما رقم زد.

ادیسه در فیلم نت

این پروژه عظیم، اقتباسی وفادار از حماسه کهن یونانی، «ادیسه» هومر است. نولان با بهره‌گیری از تیمی بزرگ و بازیگرانی سرشناس، قصد دارد این داستان حماسی و اسطوره‌ای را با زبان سینمایی مدرن و در مقیاسی شگفت‌انگیز به تصویر بکشد؛ اقتباسی که بسیاری از منتقدان و سینمادوستان از هم‌اکنون آن را یکی از بزرگ‌ترین و جاه‌طلبانه‌ترین اقتباس‌های تاریخ سینما می‌دانند.

خلاصه داستان

«اُدیسئوس»، پادشاه اسطوره‌ای ایثاکا و یکی از قهرمانان بزرگ یونان باستان، پس از پیروزی در جنگ خونین تروا، راهی سفری دشوار و پُرمخاطره برای بازگشت به خانه و دیدار دوباره با خانواده‌اش می‌شود. این سفر ۱۰ ‌ساله، فراتر از یک بازگشت ساده است؛ چراکه او باید با چالش‌هایی روبه‌رو شود که هیچ انسان عادی توان مقابله با آن‌ها را ندارد. در مسیر پر پیچ ‌و خم خود، با موجودات شگفت‌انگیز و هراس‌آوری مانند غول یک‌چشم سیکلوپ «پولیفِموس»، سیرن‌ها با آوازهای مرگبارشان و ایزدبانوی افسونگر «سیرسه» که توانایی دگرگون‌ کردن انسان‌ها به حیوان را دارد، مواجه می‌شود. هر برخورد، آزمونی تازه برای اراده و هوش اوست؛ آزمونی که سرنوشت نه ‌تنها خودش برای رسیدن به همسرش پنه‌لوپه، بلکه سرنوشت سرزمین و مردمانش را نیز رقم می‌زند.

بازیگران و نقش‌ها

مت دِیمون | اُدیسئوس

تام هالند | تِلمَخوس

زِندیا

آن هَتَوِی

لوپیتا نیونگو

رابرت پَتینسون

بِنی سَفدی

شارلیز ثِرون

جان بِرنثال

جان لِگویزمائو

میا گاث

و تعدادی دیگر از چهره‌های مهم سینما

عوامل سازنده و تیم تولید

کارگردان | کریستوفر نولان

نویسنده | کریستوفر نولان

ایده اصلی | هومر

تهیه‌کنندگان | کریستوفر نولان و اِما توماس

تدوینگر | جنیفر لِیم

مدیر فیلمبرداری |‌ هویته فان هویتما

آهنگساز | لودویگ گورانسون

طراح تولید | روت دِیونگ

کارگردان هنری | سامانتا اَنگلِندِر

طراح صحنه |‌ لَری دایاس

طراح لباس | اِلن میروجنیک

جلوه‌های ویژه بصری | اندرو جکسون، مایک چِیمبِرز، اندرو لاکلی و جیاکومو مینِئو

وضعیت تولید و پخش

فیلم «ادیسه» پس از به پایان رساندن مراحل فیلمبرداری در آگوست ۲۰۲۵ (اواسط مرداد ۱۴۰۴)، اکنون در مرحله پس‌تولید قرار دارد. نولان، با استفاده از دوربین‌های پیشرفته IMAX ۷۰ میلی‌متری و پایبندی همیشگی به تصویربرداری صحنه‌ها تا حد ممکن طبیعی و با حداقل جلوه‌های ویژه، سفرهای متعددی را همراه با تیمش به کشورهای مراکش، یونان، ایتالیا، اسکاتلند، ایسلند و منطقه صحرای غربی را پشت سر گذاشته است. این تلاش‌ها همراه با زمان طولانی تقریبا سه ساله ساخت فیلم و مشارکت تیم عظیم بازیگری و تولید، هزینه ساخت اثر را به ۲۵۰ میلیون دلار رسانده است.

جدیدترین اثر نولان پیش از اکران در آمریکا، ابتدا در ۱۵ ژوئیه در کشورهای اندونزی، فیلیپین و فرانسه به نمایش درمی‌آید و روز بعد در استرالیا، کرواسی، برزیل، سنگاپور، تایلند و چند کشور دیگر اکران می‌شود. درنهایت، «ادیسه» در ۱۷ ژوئیه در سینماهای سراسر ایالات متحده روی پرده خواهد رفت.

چرا فیلم «ادیسه» انقدر مهم است؟

«ادیسه»، تازه‌ترین اثر کریستوفر نولان پس از موفقیت جهانی «اُپنهایمر»، از چند نظر نقطه عطفی در کارنامه این کارگردان به حساب می‌آید. اول اینکه از نظر سبک و لحن، این فیلم یک تغییر بزرگ برای نولان است. پیش‌تر نولان با آثار تاریخی واقعی مانند «اُوپنهایمر» شناخته شده بود که با روایتی منطقی، واقع‌گرایانه و دقیق ساخته شده‌اند. همچنین آثار دیگری مانند «پرستیژ» در دوران تاریخی اتفاق می‌افتند، اما بیشتر یک درام رازآلود و معمایی با تمرکز اصلی بر رقابت و پیچش‌های شخصیت‌ها است. همچنین آثار علمی‌تخیلی و ابرقهرمانی او مانند سه‌گانه «شوالیه تاریکی»، «تلقین» و «میان‌ ستاره‌ای» او را به ماجراجویی در جهان‌های متفاوت و تخیلی عادت دادند، اما در آن‌ها تخیل معمولا با محدودیت‌هایی از واقع‌گرایی یا قوانین دنیای مدرن و علمی همراه بود.

«ادیسه» اما نولان را وارد دنیای اسطوره‌ها، خدایان و موجودات فانتزی می‌کند؛ دنیایی که پیش‌ از این در آثارش دیده نشده است. چالش اصلی او این بار ترکیب تخیل حماسی و فانتزی با سبک روایت دقیق و ویژه خود است. به بیان دیگر، «ادیسه» تجربه‌ای تازه و جسورانه است که نولان با آن مرزهای سبک و ژانرهای سینمایی خود را گسترش می‌دهد، بدون آنکه احتمالا هویت هنری و فلسفی‌اش از بین برود.

دوم نولان تجربه هایی بی‌نظیر در کنترل روایت‌های پیچیده و در عین حال جذاب بصری دارد. از سه‌گانه «شوالیه تاریکی» گرفته تا سفرهای بین کهکشانی در «میان ستاره‌ای» و دنیای رویاپرداز «تلقین» او، نشان داده است که می‌تواند داستان‌های چندلایه، پر از پیچش، فلسفه و در عین حال چشم‌نواز بسازد. «ادیسه» با جلوه‌های عملی، عروسک‌های مکانیکی عظیم و فیلمبرداری کامل با دوربین‌های IMAX ۷۰ میلی‌متری، می‌تواند سفر سینمایی تمام‌عیار و بی‌سابقه برای مخاطبان باشد و استانداردهای نولان را در سطحی تازه به نمایش بگذارد.

سوما این فیلم اهمیت ویژه‌ای برای مخاطبان مختلف دارد: طرفداران پروپاقرص نولان که به دنبال حس و حال تازه‌ای در جهان سینمایی او هستند، قرار است با سبک و لحن متفاوتی در «ادیسه» روبه‌رو شوند، در حالی که هویت متمایز و امضای نولان همچنان حفظ می‌شود. مخاطبانی که پیش‌تر با آثار نولان ارتباط برقرار نکرده‌اند، ممکن است با جذابیت بصری و داستان اسطوره‌ای «ادیسه» جذب این اثر شوند. حتی کسانی که به آثار نولان انتقاد دارند، ناچار خواهند شد به تماشای آن بنشینند و درباره آن اظهارنظر کنند، چرا که تجربه آن بحث‌برانگیز و غیر قابل چشم‌پوشی خواهد بود.

در نهایت، «ادیسه» نه تنها به عنوان یک اثر سرگرم‌کننده، بلکه به عنوان نمونه‌ای از مهارت نولان در تلفیق تخیل و واقع‌گرایی اهمیت دارد و نشان خواهد داد که او همچنان در حال گسترش مرزهای سینما و شیوه ارتباط با بیننده است. این فیلم می‌تواند به نقطه عطفی در تاریخ کارنامه نولان و حتی سینمای فانتزی و حماسی تبدیل شود.

آیا تا به حال از «ادیسه» هومر فیلمی ساخته شده است؟

بله، داستان جاودانه «ادیسه» هومر تاکنون چندین بار اقتباس شده است، اما هیچ‌ یک از این نسخه‌ها تاکنون تجربه‌ای حماسی، کامل و همه‌جانبه ارائه نکرده‌اند؛ چیزی که این اثر نولان قصد دارد در آینده ارائه دهد.

برای نمونه، «اُدیسئوس» (۱۹۵۴) با بازی کرک داگلاس یک بازآفرینی کلاسیک و محدود از داستان اُدیسئوس، شخصیت اصلی «ادیسه» هومر بود. تمرکز آن بیشتر روی روایت شخصی پرسوناژ اصلی و کمتر روی عناصر فانتزی و اسطوره‌ای بود. در سال ۲۰۰۰، «ای‌ برادر، کجایی؟» برادران کوئن نسخه‌ای مدرن و طنزآمیز از «ادیسه» را ارائه کرد، اما این اثر سینمایی از داستان هومر فاصله گرفت و بیشتر روی بازسازی استعاری و خلاقانه تمرکز داشت. همچنین آثار حماسی مانند «تروا» (۲۰۰۴) که شان بین نقش اُدیسئوس را بازی کرد، تنها بخش‌هایی از سفر او و جنگ تروا را روایت کردند و هیچ‌گاه داستان کامل بازگشت اُدیسئوس را پوشش ندادند. حتی قرار بر این بود تا نولان که هنوز به شهرت گسترده نرسیده بود، کارگردانی این اثر را برعهده بگیرد. در نهایت، ولفانگ پیترسن این پروژه را پذیرفت و نولان به جای آن، پروژه «بتمن آغاز می‌کند» را شروع کرد.

اکنون، با «ادیسه» نولان قرار است شاهد یک اقتبا‌س کم‌نظیر و جاه‌طلبانه باشیم؛ فیلمی که قصد دارد سفر پرخطر و حماسی اُدیسئوس در مقابل موجودات افسانه‌ای عظیم و دخالت خدایان را به شکل کامل و چشم‌نواز روی پرده بیاورد. نولان با تخصص خود در IMAX، جلوه‌های عملی و تصویربرداری عظیم، قصد دارد بازآفرینی سینمایی ایجاد کند که مخاطب را به طور کامل در دنیای باستانی هومر غرق کند.

حواشی «ادیسه»

• در یک کنفرانس تلفنی که توسط مجله «ورایتی» منتشر شد، مدیرعامل IMAX، ریچارد ال. گلفوند، فاش کرد که نولان در این اثر از فناوری IMAX که تاکنون دیده نشده است، استفاده خواهد کرد.
• «The Odyssey» با بودجه ۲۵۰ میلیون دلاری خود، همراه با «شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» محصول ۲۰۱۲، تبدیل به گران‌ترین اثر فیلمساز در کارنامه‌اش می‌شود.
• رابرت داونی جونیور انتخاب نولان برای نقش خدای یونانی دریاها، «پوزئیدون» بود، اما داونی جونیور به دلیل تداخل برنامه با فیلم «Avengers: Doomsday» (۲۰۲۶) این نقش را نپذیرفت. همچنین لیدی گاگا نیز برای بازی در این اثر در نظر گرفته شده بود.
• «ادیسه» دومین همکاری نولان با Universal Studios است. همکاری قبلی آن‌ها، Oppenheimer (2023)، موفق شد با وجود زمان طولانی ۳ ساعته و ژانر بیوگرافی نزدیک به یک میلیارد دلار در گیشه جهانی فروش داشته باشد. اثری که ۷ جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را برای نولان به ارمغان آورد.
• این فیلم اولین اثر سینمایی و همچنین اولین بلاک‌باستری است که به طور کامل با دوربین‌های IMAX ۷۰ میلی‌متری فیلمبرداری شده است. نولان همواره یکی از پیشگامان استفاده از فناوری IMAX در سینمای تجاری بوده و از «شوالیه تاریکی» محصول ۲۰۰۸ استفاده از آن را آغاز کرده است. برای این اثر، نولان IMAX را به چالش کشید تا دوربین‌های ۷۰ میلی‌متری جدیدی بسازد که سبک‌تر و تا ۳۰٪ ساکت‌تر از مدل‌های قبلی باشند. در نتیجه،IMAX دوربین‌های جدیدی ارائه کرد که نیازهای نولان را برآورده کردند و نولان اولین کسی در تاریخ سینماست که از آن‌ها برای فیلمبرداری کامل یک فیلم استفاده کرده است.
• «ادیسه» همچنین اولین فیلم تاریخ سینما است که پیش‌فروش آن یک سال قبل از اکران انجام شده است.
• نولان برای به تصویر کشیدن سیکلوپ «پولیفِموس»، یکی از مشهورترین هیولاهای «ادیسه» هومر، از یک عروسک مکانیکی انسان‌نما به ارتفاع و عرض شش در شش متر استفاده کرده است.
• اولین تیزر «ادیسه» در تاریخ ۱ جولای ۲۰۲۵ (۱۱ تیر ۱۴۰۴) در سینماها به نمایش در آمد. این تیزر ۷۰ ثانیه‌ای به‌طور انحصاری پیش از اکران «دنیای ژوراسیک: تولد دوباره» در سالن‌های سینما پخش شد. با این حال چند روز بعد، این تیزر به ‌صورت غیررسمی در شبکه‌های اجتماعی مانند X و TikTok پخش شد و توجه بسیاری از طرفداران را جلب کرد.

رامتین امانی