لباسهای «پدرخوانده» چرا این مدلیاند/ این جهانِ انتزاعی است
به گزارش فیلم نت نیوز، نهمین قسمت از برنامه «کافه نقد» رادیو نمایش با اجرای مهران دهنمکی به تحلیل محتوایی رئالیتیشو «پدرخوانده» پرداخت. سعید ابوطالب کارگردان، نویسنده و تهیهکننده رئالیتیشو «پدرخوانده» که در حال پخش از فیلمنت است، هادی مومنی فعال رسانهای و عباس گل روزنامهنگار مهمانان این برنامه بودند.
ابوطالب در ابتدای این برنامه گفت: بازیهای دورهمی به ویژه مافیا، بازیهایی هستند که قبل از اینکه وارد شبکه نمایش خانگی شوند، مردم آنها را در خانههایشان یا در دورهمیهایشان تجربه میکردند. این مدل رئالیتیشو (نمایش واقعی) در ابتدا توسط یکی از پلتفرمها به من پیشنهاد شد. من آن را دوست نداشتم زیرا آن را بلد نبودم و فکر نمیکردم بتواند چیزی به مخاطب عرضه کند.
وی اضافه کرد: ما نیازمند سرگرمی سالم برای مخاطب هستیم؛ اما آن سرگرمی حتما باید حاوی پیام باشد. درباره این بازی تحقیق کردیم و متوجه شدیم که میتوانیم آن را هنجاری و خانوادگی کنیم. البته هنجاری از این جهت که ادبیاتی برای بازی ایجاد کنیم. من چند مدل از این بازی را تحت عناوین «شبهای مافیا»، «ارتش سری»، «ضد» و «پدرخوانده» ساختم؛ بهعلاوه برنامهای به نام «سناتور» را طراحی کردم که دو ماه دیگر آماده تصویربرداری خواهد بود.
سپس عباس گل در ادامه برنامه بیان کرد: باید کار را در دو بعد فرم و محتوا بررسی کرد. در بحث فرم، مخاطب کار را پس نمیزند و یک کار استاندارد و خوش ساخت میبیند اما در بخش محتوا باید تبعات آن را در نظر گرفت. مثلا از یک مدل محتوا همزمان چند کار پخش میشود و این اتفاق مخاطب را اشباع میکند. مساله دیگر این است فضا بیش از حد لاکچری است.
تهیهکننده و کارگردان «شبهای مافیا» درباره انتخاب مخاطب برای دیدن محتواها در تلویزیون و سکوها گفت: برنامهها در صداوسیما به این شکل است که مخاطب تلویزیون را روشن می کند، برنامه یا سریال مورد علاقهاش را تماشا میکند و بعد آن را خاموش میکند اما در نمایش خانگی مخاطب باید اشتراک بخرد زیرا بخش خصوصی است. مخاطب در یک فضای آزاد حق انتخاب دارد. این جریان آزاد برنامهسازی است و به جای تنظیمگری باید تشویق کرد.
هادی مومنی نیز در ادامه این مباحث افزود: درباره آثاری از این دست یک نوع نقد رایج در فضای عمومی وجود دارد. حتما به گوشتان خورده که مافیا بهعنوان یک پیام و اثر در دلش ترویج دروغ و فریب کاری را دارد.
ابوطالب درپاسخ به این نوع نقدها توضیح داد: بله این اولین نقد محتوایی بود که به این بازی وارد شد. این بازی، یک بازی روانشناسانه است و کاربردهای روانشناسانه دارد. در این بازی آدم بدها یک سوم آدم خوبها هستند. آنهایی که دروغ میگویند آدم بدها و آنهایی که راست میگویند آدم خوبها هستند. درواقع ما دروغ نمیگوییم؛ بلکه سعی میکنیم دروغ را از راست تشخیص بدهیم.
وی ادامه داد: ما انتظار داریم که یک جهان انتزاعی مثل کشتی دزدان دریایی یا انبار قاچاق مافیای سیسیل بسازیم زیرا میخواهیم همذاتپنداری صورت نگیرد. بازیگران جلوی دوربین نقششان را بازی و پشت صحنه با همدیگر روبوسی میکنند.
متننویسی با ذات رئالیتیشو مغایرت دارد
تهیهکننده «پدرخوانده» افزود: ایراد میگیرند که چرا لباس ایرانی-اسلامی ندارند، ما نمیخواهیم داشته باشند. حتی روی اسم کاراکترها نیز اسامی سینمایی گذاشتهایم. از طرف دیگر این تغییر برای مخاطب جذاب است. ما رئالیتیشو هستیم و متن نداریم. محتوا و خط فکری داریم. میدانیم کجا میرویم. البته تعدادی از پلتفرمها هم از این برنامهها میسازند اما به بازیگر متن میدهند تا وایرال شود. در صورتی که متننویسی با ذات رئالیتیشو مغایرت دارد.
آثاری مانند «پدرخوانده» به مخاطب وفادار بودهاند
مومنی در بخش دیگری از صحبتهایش به این مساله پرداخت که وقتی به تاریخ سینما برمیگردیم گویی دوگانهای بین آثاری که وفادار به واقعیت بودهاند و آثاری که جهان تخیلی را بازتاب میدهند، وجود داشته است.
وی خاطرنشان کرد: در سینمای امروز ایران با دو نوع اثر روبهرو هستیم؛ یکی آثاری که توسط نهادها ساخته می شوند و عموما بودجههای کلان دارند اما نتواستهاند مخاطبان زیادی را جذب کنند. طیف دیگر آثار طنز هستند. در واقع ما دو جریان اصلی در سینما داریم. سینمای محتواگرا و سینمای طنز. خارج از این جریان دیگری نمیبینیم.
پدرخوانده را اختصاصی در فیلمنت تماشا کنید