«هواپیماربایی قندهار»؛ نمایشی از سیاست در آسمان
به گزارش فیلمنت نیوز، سریال «آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار» نوشته آدرین لِوی و تِریشانت سِریواستاوا و به کارگردانی آنوبهاو سینها و با بازی ویجِی وِرما، هَری پارمار، پاترکا پل، آمریتا پوری، دیا میرزا، ناصرالدین شاه، پانکاج کاپور، محصول سال ۲۰۲۴ نتفلیکس هند است که هماکنون در پلتفرم فیلمنت در حال پخش است.
«آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار»، یک مینی سریال ۶ قسمتی است که براساس کتاب «پروازی به سمت وحشت؛ روایت خلبان» نوشته خلبان دِوی شاران و سِرینجوُی چادهوری به نگارش درآمده و ساخته شده.
در خلاصه داستان اثر چنین آمده است: «هواپیمای «آی سی ۸۱۴» از مبدا کاتماندو در نپال به مقصد دهلی در هندوستان از سوی هواپیماربایان ربوده و به مقصد قندهار افغانستان تغییر مسیر داده میشود.»
«آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار» بازسازی وقایع رخ داده در هواپیمای «آی سی ۸۱۴_کاتماندو به دهلی» به قلم دِوی شاران خلبانِ آن پرواز و همچنین سِرینجوُی چادهوری است و هفت روز پر التهابی که پشت سر میگذارند.
در تیتراژ آغازین، «آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار» طرحی از هواپیما دیده میشود که از نقطهای به نقطه دیگر روی نقشه هند، امارات و افغانستان در حال حرکت است در صورتی که در هواپیماربایی، هواپیما از یک مبدا ربوده و به مقصدی دیگر برده میشود یا برای مقاصدی دیگر از آن بهره میبرند. نمونه چنین اتفاقی که هواپیمای ربوده شده در مقصدهای مختلف سرگردان شده است، در هواپیماربایی «TWA Flight 355» از سوی پنج مبارزه آزادیخواه طرفدار استقلال کرواسی از یوگسلاوی در ۱۰ سپتامبر ۱۹۷۶ رخ داد و این هواپیما که قرار بود از نیویورک به شیکاگو برود، در نهایت، سر از پاریس درآورد بنابراین، نمایش این نوع از هواپیماربایی برای مخاطبانی که با هواپیماربایی به منظور تهدید مسئولان برای رسیدگی به درخواستهایشان در سریالهای تلویزیونی خو گرفتهاند، تجربه جدیدی به شمار میرود به ویژه اینکه در هر قسمت و در هر مقصد، چالش جدیدی برای نیروهای امنیتی هند و همچنین، گروگانها برای خلاص شدن از این موقعیت مطرح میشود.
از نکاتی که در اثر به چشم میآید، بیش از آنکه نیروهای امنیتی هند بتوانند چارهای برای ربایش هواپیمای ربوده شده بیندیشند، این است که نیروهای امنیتی هند به هشدار یک مامور امنیتی هند مستقر در کاتماندو که بارها از نقشه بزرگ یک گروه تروریستی به نام «حرکت مجاهدین» به تحریک نیروهای سازمان اطلاعات پاکستان مستقر در کاتماندو هشدار داده است، بیتوجهی نشان میدهند و آخرالامر وقتی به گزارشها رجوع میکنند که کار از کار گذشته و پیشبینیها به وقوع پیوسته است.
نیروهای امنیتی هند برای اینکه بتوانند تقصیرها را از گردن خودشان بردارند، خلبان دِوی شاران را مقصر به سرانجام نرسیدن عملیات نجات در یکی از فرودگاههای محل فرود هواپیمای ربوده شده در هند معرفی میکنند تا سوالات مردم درباره علت اصلی وقوع چنین رخدادی و ناتوانی نیروهای امنیتی هند برای جلوگیری از آن، زیر انبوه ملاقات ها با موضوع ناشایستگی خلبان دفن شود با اینحال خبرنگار روزنامه «The India Headlines» به نام ناندینی مارتین حقیقت را با استناد به دستورالعملهای پرواز برای خلبان برملا و با نگارش یک مطلب، از خلبان حمایت میکند؛ خلبانی که با فروکش کردن جنجالها، مفتخر به دریافت جایزه «آسمان امن» به علت «شجاعت و خونسردی فوقالعاده در شرایط مرگ و زندگی» شد.
اهمیت حقیقت در برابر مصلحت عمومی از دیگر موضوعات مطرحشده در اپیزودهای این سریال است که با جر و بحث ناندینی مارتین خبرنگار با شالینی چاندرا سردبیر روزنامه «The India Headlines» با بازی دیا میرزا نمود مییابد و برخلاف ناندینی که فقط به آگاهیِ عموم رساندن یافتههای خودش میاندیشد، شالینی مباحثی همچون جان مسافران را در نظر میگیرد و گاهی، سدی در برابر خواستههای او میشود بدینگونه توازنی بین حقیقت و مصلحت عمومی برقرار است و هر بار، به فراخور شرایط، یک کفه ترازو بالا میایستد تا هم حقایق ناگفته نماند و هم با در زمان نامناسب گفتن حقایق، مشکلی بر انبوه مشکلات نیافزاید و جان آدمهای بیگناه نامربوط به این قضایا، از خطر برهد.
«آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار»، نگاهی به سیاستهای ملی هر کشور و تصمیمات اتخاذ شده متعاقب آن در شرایطی بحرانی دارد به طور مثال امارات به نیروهای امنیتی هند اجازه انجام عملیات نظامی در خاک کشورش را نمیدهد زیرا منجر به خونریزی خواهد شد و آنها مخالف خونریزی هستند. قندهار که در سال ۱۹۹۹ به تصرف طالبان درآمده است، با ترحم و دلسوزی فعالیتهای گروه تروریستی «حرکت مجاهدین» را رصد میکند و حتی شائبه هایی از اینکه طالبان با سرکرده گروگانگیران در ارتباط است، مطرح میشود. همچنین، نمیتوانند هواپیما را در پاکستان فرود بیاورند چون زمان زیادی از جنگِ کارگیل نگذشته و هنوز روابط بین دو کشور پاکستان و هند تیره و تار است.
سبعیت عاملان هواپیماربایی وقتی به وضوح قابل لمس میشود که جنازه تنها گروگان کشتهشده در هواپیماربایی را روی پلکان هواپیما رها و در واقع به مُرده بیحرمتی میکنند و حتی همسر او که تازه مزدوج هستند، از مرگش اطلاع ندارد و هیچکس از گروگانگیران در هیچ یک از دقایق اثر، رحمی نسبت به این زوج تازه مزدوج نشان نمیدهند و در دقایق نخست، آنها را از هم جدا میکنند.
«آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار»، سریالی است که تحسین منتقدان هندی را برانگیخته است. شوبهام کولکارنی از نشریه OTT Play به اثر ۴.۵ ستاره از ۵ ستاره ممکن را داد و عنوان کرد: «اثر از سرِ اجبار دست به قهرمانسازی نمیزند و اینجا دقیقا جاییست که آنوبهاو سینها موفق عمل میکند زیرا او، به هر شخص بها میدهد حتی اگر برای نجات خودش در تلاش بوده باشد.» و دیویا راجه بونسال از نشریه ماتروبومی، ۴.۵ ستاره از ۵ ستاره به «آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار» اعطا کرد و گفت: «این سریال نتفلیکسی ساختهشده براساس حادثه هواپیماربایی قندهار ۱۹۹۹، نظرها را به خودش جلب میکند. باید گفت بازیگران در «آی سی ۸۱۴» بازیهای تحسینبرانگیزی را به نمایش میگذارند و فیلمنامه نیز، تیغ تیز انتقاد را از نیام برمیکشد. هیچ کدام از طرفداران درامهای تاریخی نباید فرصت تماشای این اثر را از دست بدهند.»
«آی سی ۸۱۴: هواپیماربایی قندهار» با روایت یک سفر کوتاه که بر حسب یک اتفاق برای مسافران و خدمه تبدیل به سفری اودیسه وار میشود، بر اهمیت قدر دانستنِ داشتهها تاکید و یادآوری میکند تلاطم در گردابِ زندگی هر لحظه ممکن است به وقوع بپیوندد.
فرزاد جمشیددانایی