در جستجوی شگفتی در انتهای شب

به گزارش فیلم‌نت نیوز، آیدا پناهنده از جمله فیلمسازان زن نسل نوی سینمای ایران است که با ساخت چند فیلم توانسته برای خود امضا و سبکی منحصر به فرد ایجاد کند؛ فضایی میان سینمای داستانی و روشنفکری و هنری. او اگرچه با محوریت زنان فیلم می‌سازد و دغدغه‌های آنها را بیان می‌کند اما هرگز وارد گرایش‌های غلیظ زنانه نمی‌شود از همین رو است که علاوه بر زنان،‌ مردان زیادی نیز مخاطب آثار او هستند و تا حد زیادی با آن ارتباط برقرار می‌کنند.

پناهنده سه فیلم در کارنامه فیلمسازی خود دارد و به‌طور میانگین هر سه سال، یک فیلم سینمایی ساخته است با این حال در فضای این روزهای سینمای ایران که اپیدمی کمدی‌ها به طور باورنکردنی بر همه سالن‌های سینمایی سایه انداخته است، او به صرافت ساخت یک سریال اجتماعی در نمایش خانگی افتاده که اتفاقا بازار آن در میان خانواده‌های ایرانی به شدت داغ است و به نوعی به سبد فرهنگی و سرگرمی خانوارها بدل شده است.

در نخستین سریال نمایشی آیدا پناهنده همچون فیلم‌های او از قبیل «تی تی»، «اسرافیل» و «ناهید» درونمایه‌های عاطفی و اجتماعی به خوبی قابل درک و دریافت است به عبارتی می‌توان همه آثار این فیلمساز زن سینمای ایران را در داشتن تجربه‌های دلچسب عاشقانه در دورن یک جامعه معاصر امروزی ایرانی مشترک و مشابه دانست که قسمت نخست این سریال نیز همین فرمول و خط کلی داستانی را دنبال می‌کند.

در قسمت نخست شاهد معرفی یک خانواده سه نفره با حضور زن و شوهر و یک کودک دبستانی بیش فعال هستیم که داستان با شیطنت‌های بیش از حد این بچه و در ادامه تعامل جالب مادر با او شروع می شود.

مادرانگی همچون دیگر آثار پناهنده «در انتهای شب» نیز حضور محسوسی دارد و ارتباط مادر و پسربچه و نگرانی‌ها و دغدغه‌های مداوم مادر برای فرزند خردسالش از ابتدای مجموعه به شدت مورد توجه قرار می گیرد و به مخاطب القا می‌شود.

در بعد دیگر داستان، شاهد معرفی دقیق‌تر زن و شوهر و ارتباط عاطفی این دو هستیم. ارتباطی که به نظر می‌رسد به انتها رسیده و قرار است چگونگی این جدایی و لایحه‌های درونی‌تر این ارتباط را مشاهده کنیم.

قسمت اول «در انتهای شب» ضربآهنگ تندی داشت و به سرعت قصه این خانواده سه نفره به طور مجزا و در ارتباط با آشنایان، همسایگان و همکاران آنها معرفی و بازنمایی شد به نحوی که می‌توان با زن به عنوان کنشگر اصلی سریال در قسمت اول همراهی و سمپاتی برقرار کرد.

هدی زین العابدین به عنوان نقش اصلی سریال کاراکتری کنش‌گر و فعال دارد به نحوی که همه امور داخلی و حتی خارج از خانه به نوعی برعهده اوست. مغز متفکر خانواده اوست که برنامه خرید خانه در پردیس به جای اجاره‌نشینی در جلفا، رفت و آمد پسربچه و همچنین همسرش را برنامه‌ریزی و اداره می‌کند.

مرد خانه با نقش آفرینی پارسا پیروزفر که از جذاب‌ترین بازیگران مرد سینما و تلویزیون ایران است‌، شمایلی نسبتا متفاوت با دیگر نقش‌های پیروزفر به نظر می‌رسد. او نسبت به دیگر آثار کارنامه کاری خود کاراکتر برون‌گراتری را بازی می‌کند و در همین قسمت نخست مختصات مهمی از شخصیت پارسا به تماشاگر معرفی می‌شود.

تدوین فیلم علاوه بر ریتم دهی باعث شده مضامین داستان و خط و ربط قصه‌ها و شخصیت‌ها به خوبی به هم پیوند بخورد و این از امتیازات فیلم است. برای نمونه تعلیق داستان و شخصیت‌ها علاوه بر طراحی در فیلمنامه به کمک تدوین ماهرانه مونتاژکار سریال محقق شده و سبب شده لحظات نفس‌گیر و پرکششی را برای پیشبرد داستان و شناخت شخصیت‌ها برای تماشاگر به ارمغان بیاورد.

تم اجتماعی سریال در وهله اول به موضوع مسکن به عنوان یکی از اصلی‌ترین و فراگیرترین موضوعات زوج‌های جوان ایرانی ارتباط پیدا می‌کند، موضوعی که علاوه بر جذب مخاطب می‌تواند به برجسته‌شدن دوباره این دغدغه مهم اجتماعی طبقه متوسط و ضعیف ایرانی تاکید نماید و به نوعی فرصتی برای بیان دردها و دغدغه‌های این طیف از مردم باشد که نه تنها تعدادشان کم نیستند بلکه هر روز بیش تر و بیشتر و دغدغه‌مندتر و نگران‌تر می‌شوند.

با گذشت یک قسمت از «در انتهای شب»، نمی‌توان اظهارنظر دقیقی درباره کیفیت سریال و نحوه پرداخت قصه داشت اما کارنامه کاری پناهنده نشان داده که همواره از نظر فرمی و محتوایی برای تماشاگر احترام قائل بوده و آثار با کیفیت و تماشاگرپسندی را ارائه داده که علاوه بر عموم، خواص نیز از تماشای آن راضی بودند.

باورپذیری مهم‌ترین چالش سریال اول آیدا پناهنده است که باید منتظر ماند تا چگونگی ارائه آن از سوی کاراکترها و پیشبرد قصه مشخص شود برای نمونه اینکه چرا زن خانواده به یکباره تصمیم به جدایی می‌گیرد و یا اینکه چطور مرد خانه متوجه سوار شدن اشتباه در سرویس به جای اتوبوس واحد نمی‌شود. باید دید در ادامه چگونه این فیلمساز زن خوشنام سینمای ایران بر این مهم فائق خواهد آمد؛ آزمونی سخت اما شیرین برای مخاطبان «در انتهای شب».

«در انتهای شب» می‌تواند پیشنهاد خوبی برای دوست‌داران داستان‌های عاطفی و ملودرام باشد به علاوه بر اینکه مضمون اجتماعی فیلم و بحث و پرداخت به موضوع مسکن درونمایه اجتماعی و مردمی فیلم را به شدت تقویت کرده است. به این موارد این را اضافه کنید که «در انتهای شب» یک مینی سریال ۹ قسمتی است که به نظر می‌رسد برخلاف سریال‌های این روزهای نمایش خانگی از آب‌بستن به قصه و کش‌دارشدن‌های رایج در آن خبری نیست. زوج هدی زین‌العابدین و پارسا پیروزفر به عنوان پارتنرهای جدید این سریال هم به نوبه خود کنجکاوی برانگیز و جذاب به نظر می‌رسند.

محمد تقی‌زاده عضو انجمن منتقدان سینما

سریال در انتهای شب را در فیلم‌نت ببییند.