درباره انیمیشن «شکست ناپذیر»؛ مقاومتی که شکست

به گزارش فیلم‌نت نیوز، شخصا هرگز علاقه‌ای به داستان‌های ابر قهرمانی نداشتم، برایم نیز فرقی نمی‌کرد که داستان مصور است، انیمیشن است یا فیلم. به نظرم هر سه اتلاف وقت محسوب می‌شدند تا اینکه یک روز به اصرار یکی از دوستانم یک قسمت از انیمیشن «شکست ناپذیر» را دیدم بعد از اتمام قسمت اول، دو قسمت بعدی را نیز بدون وقفه تماشا کردم. به خودم آمدم و دیدم بله «شکست ناپذیر» بر من چیره شد و مرا شکست داد.

شکست ناپذیر چیست؟

انیمیشن «شکست ناپذیر» یک مجموعه تلویزیونی ابرقهرمانی آمریکایی است که بر اساس مجموعه کتاب‌های مصوری به همین نام توسط رابرت کرکمن، کوری واکر و رایان اوتلی در کمپانی «ویند سان اسکای» ساخته شده است و صداپیشه‌های مجموعه نیز شامل استیوان یوآن در نقش مارک گرایسون به همراه ساندرا اُ و جی کی سیمونز به ترتیب در نقش مادر و پدر مارک هستند. تاکنون سه فصل از آن ساخته و اولین قسمت آن در سال ۲۰۲۱ در آمازون پرایم منتشر شده است.

فصل اول (۸ قسمت)

داستان درباره نوجوانی به نام مارک گرایسون، پسر بزرگترین ابر قهرمان جهان – اُمنی‌مَن (Omni-Man)-است. مارک روی نیروهای ماورایی خودش کار می کند و در حین این سفر پیچیده می آموزد که چطور با چالش‌های نوجوانی‌اش روبه رو شود. هنگامی که ناملایمات و حقایق زننده قهرمان بودن بر مارک آشکار می‌شود، او رازهای تکان‌دهنده‌ای درباره گذشته پدرش و ماهیت واقعی نژاد ویلترومیت (تمدنی بیگانه که به نظر می‌رسد دارای اهداف خیرخواهانه است) کشف می‌کند اما در این هنگام او موضوعی شوم را پنهان می‌کند. در سراسر سریال او می بایست با قدرت های تازه یافته اش کنار بیاید و به مبارزه با اخلاقیات بپردازد و هویت خودش را به عنوان ابرقهرمان شکست‌ناپذیر بسازد. امتیاز این فصل در سایت راتن تومیتوز ۹۸ است و تاکنون مورد اقبال ترین فصل این مجموعه بوده است.

فصل دوم  (۸ قسمت)

همچنان محوریت قصه روی مارک گرایسون است که در تلاش است زندگی خود را از نو بسازد و در همین زمان با متحدان و دشمنان جدیدی رو به رو می شود. مارک مجبور می شود با بزرگترین ترس خود که -شبیه شدن به پدرش- است، دست و پنجه نرم کند. این فصل هم تقریبا موفق به گرفتن نقدهای مثبت فر‌اوانی شد، اجرای صداپیشگان و پایبندی به اصل قصه کتاب مصور ستایش شد، با این حال انتقادهایی به ساختار قسمت ها و تعدد کاراکترهای جدید وارد شد.

فصل سوم (۸ قسمت)

به سبب دگرگونی ها، مارک به اجبار با گذشته و آینده خود روبه رو می شود. او درمی یابد تا کجاها برای حفاظت از عزیزانش باید پیش رود. در این فصل بار دیگر، اجرای صداپیشگان، صحنه های اکشن و بار احساسی قصه مورد تمجید و ستایش قرار گرفت. به طور کلی «شکست ناپذیر» به مضامینی از جمله خانواده، مسئولیت پذیری و مرز باریک بین خیر و شر می پردازد. این سریال به دلیل صحنه های اکشن، سبک داستان گویی و نوع شخصیت پردازی مورد تحسین قرار گرفته است. در ادامه به تعدادی از نقدهای آن می پردازم.

نظر منتقدان شناخته‌شده

کارولین فرامک از نشریه ورایتی درباره این انیمیشن نوشت: «شکست ناپذیر پرسش‌های عمیقی درباره سرنوشت، وفاداری و وظیفه مطرح می کند و با اتکا به ندای درون پاسخ های جدیدی برای آنها می یابد.»

کلی لاور از یو اس ای تودی نیز نوشت: «این انیمیشن کلاسیک در پیوند با شخصیت های عمیق و خط داستانی مبتکرانه در خاطر شما ماندگار می شود و از داستان های مصور مشابه یک سر و گردن بالاتر قرار می گیرد»

لیلا لطیف از نشریه گاردین نیز نوشت: «این انیمیشن پرستاره، یک پیروزی است.»

برندون کاتز از آبزرور هم درباره این انیمیشن چنین گفت: «در حال حاضر به سادگی می توان‌ گفت که «شکست ناپذیر» یکی از بهترین انیمیشن‌های جدید برای طرفداران این ژانر و اثری شایسته در بازار بیش از حد اشباع ابرقهرمانان است»

نکات مثبت مجموعه

۱- عمق کاراکترها: «شکست ناپذیر» دارای شخصیت هایی عمیق با انگیزه های پیچیده است. قهرمان داستان- مارک گرایسون- برای مخاطب کاملا ملموس است. او با چالش‌های زندگی واقعی، از جمله ایجاد تعادل بین وظایف ابرقهرمانی خود و روابط شخصی، مواجه است.

۲- چالش های اخلاقی: بر خلاف داستان های ابرقهرمانی رایج، شخصیت های «شکست ناپذیر» خاکستری هستند.  این انیمیشن علاوه بر اینکه به اثرات چند بعدی قدرت و مسئولیت می پردازد، پیامدهای خشونت را به شیوه ای ظریف تر از روایت های معمول ابرقهرمانی بررسی می کند.

۳- پیامدهای واقع گرایانه: «شکست ناپذیر» از به تصویر کشیدن عواقب وحشیانه نبردهای ابرقهرمانی ابایی ندارد. این حجم از واقع‌گرایی به وزن داستان می‌افزاید و بینندگان را وادار می‌کند تا به پیامدهای درگیری‌های مافوق بشری فکر کنند.

۴- تکامل کاراکترها: شخصیت ها به طور قابل توجهی در طول داستان تکامل می یابند، و با عواقب انتخاب های خود مواجه می شوند، همین امر، سیر داستان را غنی تر می کند.

۵- خلاقیت در داستان‌گویی: «شکست ناپذیر» استعاره های  کلاسیک ابرقهرمانی را زیر و رو می کند . به عنوان مثال، برداشت واقعی تری از ایده ابرقدرت ها و تأثیر اجتماعی آنها ارائه می دهد،  که در تضاد با تصویر ایده آل  نمایش داده شده در  داستان های مارول است.

۶- چرخش های داستانی غیرمنتظره: داستان دارای پیچش های تکان دهنده  است که بینندگان را درگیر می کند و انتظارات آنان در  مورد پویایی شخصیت ها و تحولات داستان به چالش می کشد.

۷- کاوش در مسائل اجتماعی: این انیمیشن با پرداختن به موضوعات مختلف اجتماعی از  جمله خانواده، سلامت روان و مسئولیت های قدرت می پردازد و  تجربه موضوعی غنی تری را ارائه می دهد.

۸- برداشت فرهنگی: «شکست ناپذیر» از طریق روایت خاص خود به چالش های اجتماعی معاصر می پردازد و باعث می شود مخاطبان امروزی با آن همذات پنداری کنند.

۹- تصویرپردازی های شاخص: تصاویر در «شکست ناپذیر» پویا و  سرزنده هستند و انرژی  صحنه های اکشن را منتقل می کند و در عین حال سبکی متمایز را حفظ می کند که آن را از سایر انیمیشن های ابرقهرمانی متفاوت می کند.

۱۰- رگه های حماسی: «شکست ناپذیر» درگیری های بزرگ و کیهانی را در کنار مخاطرات شخصی به نمایش می گذارد و بین روایت های حماسی و شخصی توازن برقرار می کند.

شاید تنها نکته منفی!

در کنار تمام جنبه های مثبت این انیمیشن باید متذکر شوم که اگرچه سبک انیمیشن مختص کودکان به نظر می رسد اما رده بندی سنی آن در اکثر قسمت ها به علت نمایش حجم زیادی از خشونت و خونریزی بالای سیزده سال و در بعضی قسمت ها حتی به بالای ۱۸ سال  می رسد. بالاخره تماشای «شکست ناپذیر» برای چه کسانی است؟ «شکست ناپذیر» سنگ بنا روایت هایش در واقع گرایی و پیچیدگی اخلاقی نهفته است. در کنار همه این موارد داستان سرایی بدیع، دیدگاهی نو به ژانر ابرقهرمانی می دهد بنابراین این اثر برای مخاطبانی که به دنبال عمق و پختگی در روایت‌های ابرقهرمانی هستند، جذاب است.

پارمیدا گودرزی