درباره «غیبت موجه»/ یک غیبت نه چندان موجه!
به گزارش فیلم نت نیوز، فیلمهای سینمایی لوباجت عموما چند وجه اشتراک دارند که یکی از آنها تکلوکیشن بودن است که تاثیر زیادی روی مدت زمان فیلمبرداری و طبعا هزینههای آن دارد. یکی از همین دسته از آثار که چندی پیش اکران شده و این روزها توسط پلتفرم فیلمنت وارد چرخه اکران آنلاین شده، فیلم سینمایی «غیبت موجه» به کارگردانی عباس رافعی است؛ فیلمی که پنج سال پیش ساخته شده و اکران آنلاین، فرصت مناسبی برای ارتباط برقرار کردن آن با تماشاگران بیشتر و از طیفهای مختلف است.
«غیبت موجه» تماما در یک هنرستان پسرانه میگذرد که شخصیتهای مختلف هر یک گوشهای از قصه را گرفته و آن را پیش میبرند. فیلم هم با ورود مادر جوانی آغاز می شود که دنبال پسرش افشین آمده تا پس از پایان امتحان با او برای خرید هدیه روز تولدش همراه شود؛ ماده اولیه مناسبی که به نویسندگان فیلمنامه این امکان را میدهد تا به اشکال مختلف آن را شکل دهند. ایجاد معما، راهی است که رافعی و همکارش برای شکل دادن به فیلمنامه انتخاب کرده و در به قلاب انداختن تماشاگر هم تا حدودی موفق عمل میکنند. مادری آشفتهحال و کمی مضطرب که وارد مدرسه پسرش شده در حالی که خود روسای آن مشکلات عدیدهای دارند؛ تا جایی که حتی پگاه به عنوان مدیرمدرسه، چندان توجهی به تقاضای زن جوان نمیکند! الباقی هم دست کمی از او نداشته و حتی بابت حضور افشین در مدرسه و سر جلسه امتحان مطمئن نیستند! یک وضعیت ابزورد که رافعی به خوبی از آن در پرده نخست فیلم خود بهره گرفته و با بسط دادن آن، هرج و مرج بزرگی را رقم میزند. در «غیبت موجه» که لحن بازیگوشانهای نیز دارد، نقاط عطف اول و دوم جای درست خود قرار گرفته و پیچ خوبی به قصه میدهند. برای مثال میتوان به نقطه عطف اول که همانا اطمینان شخصیتها بابت حضور افشین در مدرسه است، اشاره کرد.
فیلمهایی از این جنس که با شخصیتهای محدود و تکلوکیشن ساخته میشوند، نیاز مبرم به داستانهای فرعی دارند. همان کاری که رافعی انجام داده و چند داستانک را به تنه اصلی آن گره زده است؛ نخست داستانک مربوط به کلهر معلم جوانی که همسرش را طلاق داده و حال برای پرداخت سکههای مهریه به دردسر افتاده و با همه آشفتگیهایش، پیگیرتر از بقیه بابت ماجرای افشین به نظر میرسد. نفر بعدی، ناظم هنرستان است که خونسرد و بیخیال بوده و بیش از بقیه هوای مدیر خود را دارد. جذابترین شخصیت فیلم هم خود پگاه است که به عنوان مدیر، زرنگبازیهای خاص خود را داشته و بیش از هر چیز نگران آمدن بازرسهایی است که رودست خوبی هم به تماشاگران میزنند. نصیر هم همان تیپ آشنای آبدارچی زرنگ و همهفن حریف است که در اینجا لایههای بیشتری به آن داده شده و اندکی خاکستریتر به چشم میآید. داستانک مربوط به نصیر و خانوادهاش، به کمک پرده میانی که از ریتم هم افتاده آمده و آن را تا حدود زیادی سروسامان میدهد. در حقیقت، رازهای شخصیتها است که قصه را جلو برده و مواد اولیه لازم برای سرگرم کردن تماشاگر را در اختیار عباس رافعی قرار میدهد که نمونه آن را در ماجرای مربوط به پگاه، هنرستان و وام بانکی میبینیم.
از طرف دیگر، «غیبت موجه» طنز گزندهای دارد که زیرمتنهایش هم برای تماشاگر نکات جالبی دارد برای مثال میتوان به چاه فاضلاب بیرون زده مدرسه اشاره کرد که از ابتدا تا انتهای فیلم حضور داشته و بهانهای برای پول گرفتن آدمهای مختلف از پگاه و تاسیساتیها تا کارگران اهل افغانستان به حساب میآید. قرار دادن داستان در روزهای شیوع کرونا نیز ایده خوبی بوده که هنوز خاطره تلخ آن از یاد تماشاگر نرفته و در شکلگیری برخی داستانکها کاملا موثر بوده است.
در فیلمهایی از این جنس، ریتم مساله بسیار مهمی است که اندکی سهلانگاری در این باب میتواند کلیت کار را به خطر بیندازد. رافعی هم در دکوپاژ فیلمنامه خود تلاش زیادی در این امر به خرج داده که تا حدودی هم موفق نشان داده است. تکنیک دوربین روی دست نیز به کمک او آمده و از آن استفاده به اندازهای کرده است. حضور ابوالفضل پورعرب در راس بازیگران فیلم، یکی از نقاط قوت آن به حساب میآید که شخصیت پگاه را درک کرده و با ریتم بخشیدن به ادای دیالوگها و تکیه بر زبان بدن، آن را خلق کرده است. پورعرب در بخش مهمی از شوخیهای فیلم حضور پررنگی داشته که پارتنر خوبی همچون علی اوجی او را همراهی میکند. در نقطه مقابل، میترا حجار حضور چندان موفقی نداشته و با روزهای اوج خود فاصله دارد. حسن زارعی نیز در نقش نصیر، یکی از غافلگیریهای فیلم محسوب می شود که شخصیت فوق را شیرین از کار درآورده است.
«غیبت موجه» نه به عنوان یک کمدی صرف بلکه به عنوان فیلمی با رگههایی از طنز که تلخیاش کاملا به چشم میآید، میتواند پیشنهاد مناسبی برای تماشاگران علاقمند به سینمای آنلاین فیلمنت باشد.
محمد جلیلوند
خرید بلیت فیلم غیبت موجه در سینما آنلاین فیلم نت