به مناسبت عرضه فیلم «انارهای نارس» (مجیدرضا مصطفوی) در فیلمنت، به سراغ بازخوانی گفتوگویی از او رفتهایم که در زمان نمایش «انارهای نارس» در جشنواره فیلم فجر انجام شده بود.
به گزارش فیلمنت نیوز، فیلم «انارهای نارس» به کارگردانی مجیدرضا مصطفوی از طریق پلتفرم فیلمنت در اختیار مخاطبان سینمای ایران قرار گرفت. این فیلم محصول ۱۳۹۲ است و قصه زن و شوهری را روایت میکند که در حاشیه شهر، مستاجر هستند. انسی از زنی سالخورده پرستاری میکند و ذبیح هم مشغول کارگری است و بزرگترین آرزویشان این است که فرزندی داشته باشند. آنا نعمتی، پژمان بازغی، مهران رجبی، قطبالدین صادقی و مجید مشیری از بازیگران اصلی «انارهای نارس» محسوب میشوند.
«انارهای نارس» اولین فیلم بلند مجیدرضا مصطفوی است که در سالهای بعد فیلم «آستیگمات» را هم به کارنامهاش افزود. «انارهای نارس» در سیودومین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۹۲) شرکت کرد و نامزد دو سیمرغ بلورین در رشتههای بهترین چهرهپردازی و بهترین طراحی صحنه و لباس شد. در روزهایی که «انارهای نارس» در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمده بود، بهنام شریفی در روزنامه اعتماد گفتوگویی با مجیدرضا مصطفوی در مورد اولین فیلم بلندش در مقام کارگردان انجام داد که چکیده سخنان مصطفوی در این گفتوگو را در ادامه خواهید خواند. این گفتوگو در تاریخ ۱۹ بهمن ۱۳۹۲ در شماره ۲۸۹۳ روزنامه اعتماد منتشر شد.
در بخشی از این گفتوگو، مصطفوی به اهمیتی اشاره کرد که برای دغدغههای مربوط به طبقه کارگر قایل است: «تم کارگری و دغدغههای طبقه کارگری برای من خیلی مهم است. من خودم از این طبقه نیستم. اما دغدغههایشان برایم مهم است. سینمای نئورئالیسم ایتالیا را خیلی دوست دارم و تمام فیلمهای کارگردانهای مطرحش را دیدهام. به نظرم طبقه کارگری در این سالها خیلی مظلوم واقع شدند و اکثرا در معادلات اجتماعی نادیده گرفته شدند. چرخ اقتصادی را این طبقه تکمیل میکند. دو فیلمنامه قبلیام هم تم پررنگ کارگری دارد و فیلمنامه «انارهای نارس» تکمیلشده دو فیلمنامه قبلی است.»
مصطفوی در ادامه در مورد فیلمهای و جریانهای سینمایی تاثیرگذار بر نگاه و سلیقهاش چنین گفت: «سینمای نئورئالیسم و به خصوص فلینی را خیلی دوست دارم و هر کدام از فیلمهای فلینی را بیشتر از ۲۰ بار دیدهام. در سینمای داخلی هم مگر میتوانیم از بهرام بیضایی، بهمن فرمانآرا، امیر نادری، پرویز کیمیاوی و فرخ غفاری بگذریم؟ فیلمهای این بزرگان را هم دوست دارم. از سینماگران جدید هم فرهادی را دوست دارم. اما من سعی کردهام استقلال نگاه داشته باشم.»
کارگردان «انارهای نارس» به اهدافش از فیلمسازی و نوع نگاهش به پدیده سینما هم پرداخت: «من معتقد به سینمای قصهگو هستم. پشت سینمای قصهگو هم یک سری اهداف و پیام وجود دارد. اگر فیلم را به عنوان کالای فرهنگی در نظر بگیریم، هر کالای فرهنگی یک پیام دارد. حتما نباید این پیام گلدرشت باشد و نباید به مخاطب دیکته شود. همین که مخاطبان راجع به فیلم و آینده کاراکترها هم فکر کنند، یعنی وظیفه فیلم به خوبی انجام شده است. من معتقد به پیام دادن هستم، نه شعار دادن. به شعار دادن اعتقادی ندارم و فکر می کنم برای طبقه کارگری [کاری] جز فیلمسازی نمیتوانم بکنم. اگر بتوانم دغدغهها و دلمشغولیهایشان را نشان دهم و این پیام را تمام طبقههای اجتماعی دریافت کنند و راهی برای تولید راهکار برای آینده باز شود، وظیفهام را انجام دادهام.»
مصطفوی در مورد برخی از انتقادات واردشده به اولین فیلم بلند سینماییاش هم واکنش نشان داد. یکی از این موارد، اتهام کند بودن فیلم و عدم ظرفیت «انارهای نارس» برای تبدیل شدن به یک فیلم بلند بود. مصطفوی در پاسخ، مسیر حرکت روایی فیلم را چنین توصیف کرد: «در فیلم دو مقطع وجود دارد: مقطع زندگی زناشویی انسی و ذبیح و داستان انسی و طوبی سادات. در مقطع اول زوجی را میبینیم که وضعیت مالی خوبی ندارند اما روابط انسانی گرمی دارند. در عین حال تکلیف رابطه انسی با طوبی سادات باید تا دقیقه ۳۵ مشخص میشد. در ۳۵ دقیقه اول با انسی طرفیم که شخصیتی منفعل است. تمام وجوه زندگیاش به ذبیح وابسته است. حتی حرفهایش با طوبی سادات هم راجع به آرزوهای ذبیح است. پس باید بعد از این مقطع نشان دهیم که انسی کم کم به استقلال میرسد.»
در مورد بحث ریتم هم مصطفوی اعتقاد داشت که ماهیت داستان، چنین ریتمی را میطلبید: «ریتم تند با ماهیت داستان من در تضاد است. وقتی زنی را داریم که دچار نسیان است، خانهای داریم که بار گرمایش با فقدان ذبیح از بین رفته است، عمو قادری را داریم که ترشی میفروشد و زندگی خیلی سختی دارد، با این تفاسیر ریتم فیلم من برای این داستان ریتم درستی است.»
فیلم «انارهای نارس» را میتوانید از طریق این لینک در فیلمنت تماشا کنید.