من، همسایه شما زهره هستم!

به گزارش فیلم‌نت‌ نیوز، انسان‌های تنها به ویژه آنهایی که ویژگی‌های سایکوتیک دارند برای به تصویر کشیده شدن روی پرده سینما جذابیت‌های بسیار دارند؛ چراکه از لایه‌های درونی بیشتری نسبت به دیگر شخصیت‌ها برخوردارند و می‌توانند در قصه چالش‌های خوبی خلق کنند به همین دلیل هم فیلم‌های زیادی تحت عنوان سایکودرام در تاریخ سینمای جهان وجود دارد و هر ساله هم شاهد تولید آثاری با این ویژگی‌ها هستیم. سینمای ایران نیز از این قاعده دور نیست و سایکودرام‌های نه چندان زیادی را با خود دارد که تنها برخی از آنها واجد کیفیت لازم هستند. در سال‌های اخیر، فیلمسازان جوان‌تر علاقه بیشتری به سایکودرام نشان داده و به تولید آثار در این باب رونق بخشیده‌اند. «همسایه شما، زهره» ساخته علی درخشنده که به تازگی از طریق اکران آنلاین پلتفرم فیلم‌نت در اختیار سینمادوستان قرار گرفته، یکی از همین دسته آثار است؛ فیلمی که ۶ سال پیش ساخته شده و در جشنواره فیلم فجر همان سال نیز شرکت کرد.

همسایه شما زهره ؛ قربانی یا هیولا

«همسایه شما، زهره» در رده فیلم‌های شخصیت‌محور قرار می‌گیرد که قهرمان نقشی کلیدی در پیشبرد قصه دارد و از اساس فیلمنامه بر پایه او شکل می‌گیرد، عموما نیز بر پیشانی آثاری از این دست، نام قهرمان فیلم آمده و توجه تماشاگر را معطوف خود می‌کند. زهره مشیری زن میانسالی که در شهرک اکباتان در کنار دختر و مادرش زندگی می‌کند، قهرمان فیلم است که درخشنده چند دقیقه نخست را به معرفی او و روابط‌ش با اهل خانه اختصاص می‌دهد. حادثه محرک نخست هم جایی شکل می‌گیرد که اهالی بلوک ساختمانی از زهره بابت مسائل مختلف شکایت کرده و شب‌نامه‌هایی هم درباره او و زندگی‌اش جلوی واحد اعضای هیات مدیره بلوک پخش شده است! حادثه محرک جذابی که ذهن تماشاگر را معطوف به زهره در مقام قربانی یک توطئه کرده و با دقت بیشتری به دنبال خود می‌کشاند.

ناپدید شدن شهاب تنها پسر زهره که اعتیاد دارد، تلنگری دیگر به فیلمنامه می زند و تنشی را به وجود می‌آورد که در ادامه به نقطه عطف نخست ختم می‌شود. در تمام این لحظات هم شخصیت‌ها بیشتر شکل گرفته و روابط سرد و حتی خصمانه‌شان را توی صورت تماشاگران می‌کوبند برای مثال تنها کافی به سکانس شام خوردن چهار نفره در خانه زهره توجه کنید. عطف اول هم در دقیقه بیست و براساس قواعد کلاسیک فیلمنامه‌نویسی شکل گرفته است: شهاب مرده و زهره در این چند روز رازی این چنین بزرگ را از دخترش شیوا مخفی نگه داشته است. فیلم از اینجا به بعد وارد فضای دیگری شده و وجوه سایکودرام آن پررنگ‌تر می‌شود به ویژه با تمرکز روی زهره به عنوان شخصیت محوری و نیز شیوا و کامران و حتی مادر زهره که هر کدام گوشه‌ای از قصه را گرفته و آن را پیش می‌برند.

شب نامه های رازآلود

راه رفتن زهره مشیری روی خط باریک بین عقل و جنون، کلیدی‌ترین نکته فیلم در نیمه میانی به حساب می‌ آید که تماشاگر را به واکنش‌های متفاوت نسبت به او وادار می‌کند؛ از زنی سنگدل و بی‌عاطفه که محبت کردن را بلد نیست و حتی همسرش هم بابت همین مساله به شهری دیگر کوچ کرده تا ناموفق بودن در برقراری رابطه با جامعه. اما روی دیگر سکه، زن تنها و خسته‌ای است که خود را مقصر مرگ شهاب دانسته و به شکل بیمارگونه‌ای در حال تنبیه خود است. نامه‌هایی که در شهرک پخش شده و زندگی و آبروی زهره و خانواده‌اش را هدف گرفته، مهمترین معمای فیلم به حساب می‌آید که با باز شدنش رودستی اساسی به تماشاگران فیلم می‌زند. نوسان‌های روحی زهره، فضای خوبی را در اختیار درخشنده قرار داده تا به خلق شخصیتی چند وجهی بپردازد. در این مسیر، شخصیت‌های فرعی و مکمل هم با وجود آن که کاملا مینیمال به نظر می‌رسند، کار خود را به درستی انجام داده و فضاهای خالی قصه را پر می‌کنند برای نمونه می‌توان به شیوا اشاره کرد که رابطه پرنوسانی با مادرش داشته و به شکل غیرمستقیم او را در جدایی خود از همسرش موثر می‌داند.

در یک چهارم پایانی «همسایه شما زهره»، قصه با شتاب بیشتری پیش رفته و نقاط عطف پشت سر هم چیده می‌شوند تا به پایان‌بندی و آرامشی نه چندان پایدار برسد. یکی از نقاط قوت «همسایه شما، زهره»، استفاده از فضا و جغرافیای محل سکونت زهره و خانواده‌اش است که به یکی از شخصیت های فیلم تبدیل شده است. شهرکی با مشخصات ظاهری خاص خود که موفق به خلق یک خرده فرهنگ شده و فضای فوق العاده‌ای را در اختیار فیلمسازها قرار می‌دهد. همین فضا هم تشابه «همسایه شما، زهره» به فیلم ستایش شده و بسیار موفق «پرویز» ساخته مجید برزگر را بیشتر کرده که البته حضور خود برزگر در مقام تهیه‌کننده نیز به آن دامن زده است. هر دو فیلم به لحاظ قصه و قهرمان نیز شباهت‌های بسیار به یکدیگر دارند که یکی از تک‌افتاده بودن زهره و پرویز از یک سو و واکنش آنها نسبت به نادیده گرفته شدنشان از سوی دیگر است که آن را تشدید کرده است.

«همسایه شما زهره» با توجه به قهرمان محور بودن نیاز مبرم به بازیگری توانا داشته که رویا افشار دقیقا همان بازیگر است. افشار به لحاظ سنی و زبان بدن کاملا با زهره مشیری جفت و جور بوده و آنالیز درستی هم از نقش خود دارد به ویژه بازی در سکوت او که بخش مهمی از فیلم را به خود اختصاص داده و درخشان از آب درآمده است هر چند که در انتخاب بازیگران دیگر آنچنان اتفاق درخشانی رخ نداده است و ارزش افزوده چندانی برای فیلم ندارد.

محمد جلیلوند

اکران آنلاین همسایه شما، زهره فقط در فیلم نت