درباره پرفروشترین انیمیشن تاریخ سینما
«نه ژا ۲»؛ شرور بامزهای که هیولا شکار میکند
به گزارش فیلمنت نیوز، «نه ژا ۲» با نام کامل «نه ژا: پسر شیطان، دریا را به تلاطم میاندازد»، یک انیمیشن چینی به نویسندگی و کارگردانی جیاوزی و با صداپیشگی یانتینگ لو، مو هان، هاو چن، لو کی، ژانگ جیامینگ، وانگ دِشون، لی نان، یانگ وِی است و دنباله قسمت نخست اثر محسوب میشود که در سال ۲۰۱۹ اکران شد. دنباله اثر در سال نوی چینی در سینماهای جهان عرضه شد و توانست با بودجه ساخت ۸۰ میلیون دلاری، به فروشی ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری در گیشه دست یابد؛ رقمی که اثر را به پردرآمدترین فیلم انیمیشن تاریخ سینما تبدیل کرد و تا به حال، هیچ فیلم غیرآمریکایی و غیرانگلیسی زبان، به چنین موفقیت بزرگی نرسیده بود. «نه ژا ۲» از ۲ آگوست ۲۰۲۵ در پلتفرمهای نمایش خانگی چینی به نمایش در آمد و هماکنون در پلتفرم فیلمنت در حال پخش است.
در خلاصه داستان اثر چنین آمده است: «نه ژا و آو پس از فاجعهای عظیم، روحشان نجات مییابد، اما بدنهای فیزیکیشان در آستانه نابودی است. تاییی ژن رن قصد دارد با استفاده از لالهی هفترنگ پیکرهای آنها را دوباره شکل دهد، اما با مشکلات فراوانی روبهرو میشود.»
«نه ژا ۲» در فیلمنت
نه ژا در قسمت نخست دریافت که در او، یک نطفه شیطانی قرار داده شده و این اصلیترین مسبب دردسرآفرینی های اوست بنابراین تصمیم گرفت طبق پیشگویی نفرین، مرگ خودش را در سه سالگی بپذیرد و با آغوشی باز، هدف صاعقه قرار بگیرد با اینحال با مداخله آو، آنها به مقاومت در برابر اشعههای صاعقه میپردازند که در نهایت، موجب مرگ جسمانی هر دو میشود در صورتی که روح آنها در لالهی هفترنگ در امان میماند و آنها برای نجات شهر، مورد ستایش مردم قرار میگیرند. تاییی ژن رن در قسمت دوم، فقط توانست بدن نه ژا را به او برگرداند و معجون نیلوفر آبی برای آو افاقه نکرد از اینرو تاییی ژن رن، نه ژا را به کاخ یوژو فرستاد تا با پیروزی در چالشها، به اکسیر زندگی دست پیدا و روح آو دوباره بتواند در جسمش حلول کند. نه ژا در آنجا، با استاد وولیانگ آشنا میشود و این سرآغاز ماجراهای بعدی است.
نه ژا کودکی است که به علت قرار گرفتن یک نطفه شیطانی در بدن او، دست به اعمال شریرانه میزند که خانواده و همه شهر را عاصی کرده بنابراین نمیتواند هیچ دوستی پیدا کند و همه از وی فراری هستند. از سوی دیگر، او تمایل دارد مثل پدر و مادرش شکارچی هیولا باشد و خودش همیشه به دلیل رفتارهای خرابکارانه هیولایی باری بر دوش شهر است. آو یک اژدهازاده است که نطفه نیکویی در بدن وی قرار گرفته از اینرو با اینکه هیچ عمل خشونتآمیزی از او سر نمیزند و دنبال مبارزه با هیولاهاست، به سبب شمایل اژدهاگون مورد قضاوت مردم قرار میگیرد و نمیتواند هویت واقعی خودش را فاش کند و پس از اینکه نه ژا آو را از مرگ نجات میدهد، دوستی آنها شروع میشود. «نه ژا ۲» مثل قسمت نخست، مساله هویت و سرنوشت و تاثیرش بر رابطههای اجتماعی همانند خانواده و دوستی را بررسی میکند و اینکه آیا ذات انسان بر محیط پیرامون و تربیت خانوادگی توفق خواهد یافت؟
اثر با وجود اینکه در یک زمان اسطورهای در قدیم روایت میشود، به مبحثی همچون فناوری نوین رمزگذاری موبایلهای هوشمند در هزاره جدید نقبی میزند و آن را دستمایه طنز قرار میدهد که موجب میشود داستان جنبهای فراتر از یک داستان اسطورهای قدیمی با درونمایه جادو داشته باشد.
مجموعه سینمایی «نه ژا» براساس رمان قرن شانزدهم میلادی «تفویض خدایان» اثر شو ژونگلین ساخته شده است و سازندگان در خط داستانی اصلی و همچنین، در شخصیتها بدعتگذاری انجام دادهاند که در رُمان وجود ندارد و شامل نطفه شیطانی یک آدميزاد و نطفه نیکوی یک اژدهازاده و چالشهای آنها در قسمت نخست و همچنین، ساخت آنتاگونیست استاد وولیانگ و نوچههای او دیرو و کِرانا در قسمت دوم میشود. نه ژا در مجموعه سینمایی «نه ژا» کاراکتری است که با وجود تمایل به نیکی، به علت نطفه شیطانی به رفتارهای خرابکارانه دست میزند که چنین خصوصیتی برای مخاطبان میتواند تداعیگر اِستیچ در فیلم سینمایی «لیلو و استیچ» به کارگردانی کریس سَندِرز و دین دی بِلوُیس محصول سال ۲۰۰۲ سینمای هالیوود باشد. بدعتهای گفتهشده به سبب پرداخت مناسب، در خط اصلی روایت تاثیرگذار ظاهر میشوند و میتوانند همدلی بینندگان با کاراکترها را به دست بیاورند که از نقاط قوت فیلمنامه محسوب میشود.
جیاوزی در مقام فیلمنامهنویس لحظات کمدی، تراژدی، اکشن و ماجراجویی را در هم میآمیزد و به عنوان کارگردان به آنها تجسم میبخشد که قابل تحسین است و میتواند تصاویر زیبایی بیافریند که تماشاگران را مسحور هنرنمایی خویش کند هرچند موقع تماشای شوخیهای دست چندم و چِندشی همچون بارها ارجاع به خلطِ بینی، استفراغ و مسایلی از این دست، آنها انگشت به دهان میمانند که چنین طنز سخیفی چه جایگاهی در میان اثری با ادعای طرح مسایل هستیشناختی و جهانشمول دارد؟ مردم در سینماها، پاپکورن به دست و در خانه، پیتزا در دهان هستند و وقتی این شوخیهای دست چندم و چِندش اتفاق میافتد، به آنها حالت تهوع دست خواهد داد و شور آنها برای تماشای ادامه اثر از بین میرود بنابراین باید اذعان کرد که مجموعه سینمایی «نه ژا» مشکل مخاطبشناسی دارد؛ کاراکترها برای مخاطب بزرگسال تعریف میشوند در عین حال، با سه سال سن، جثه جوانانه دارند. شوخیهای جنسی بزرگسالانه ندارد هرچند در آن، بارها شوخیهای دست چندم و چِندش مطرح میشود. صحنههایی همانند تکه تکه شدن بدن نه ژا با میخ ها در قسمت دوم، آنقدر دقیق و پرجزییات تصویر میشود که مناسب مخاطب کودک نیست و همچنین، برای نوجوانان توصیه نمیشود.
«نه ژا ۲» در چند نوبت، دچار افت و خیز ریتم میشود که حوصله بینندگان را سر میبرد و از سوی دیگر، داستان با همه جزییات، ظرفیت مدت زمانی بیش از ۲ ساعته را ندارد؛ یک سوم زمان اثر صرف پیگیری جزییاتی میشود که امکان فشردهسازی آنها وجود دارد و تماشاگران اگر با جزییات آنها را پیگیری نمیکردند، هیچی از دست نمیدادند.
وقتی در لحظه آخر، استاد وولیانگ در مقام آنتاگونیست معرفی میشود، مخاطبان بیش از نیم ساعت است که با دشمن سازی اژدهایان بمباران اطلاعاتی شدهاند تا از لحاظ ذهنی، آماده مواجهه نه ژا با آو گانگ باشند سپس تعلیق بعدی، تقابل نه ژا با آو دوست صمیمیاش پس از قتل پدرش را در اذهان خودشان بسازند. در نتیجه هیچ پیشزمینه روایی و بصری وجود ندارد که نشان دهد وولیانگ از ابتدا، یک آنتاگونیست بوده است و از سوی دیگر، همانند کاراکتر هاروی دِنت دادستان گاتهام با بازی آرون اکهارت در فیلم سینمایی «شوالیه تاریکی» ساخته کریستوفر نولان، نقطه تحول عظیمی برای استاد وولیانگ در طول اثر به چشم نمیخورد که تبدیل ناگهانی وی به آنتاگونیست را توجیه و باورپذیر کند و قرار است همگان فقط با یک توضیح ساده از زبان شِن گُنگباو، بیش از یک ساعت و سی دقیقه سفیدنمایی استاد وولیانگ را به دست فراموشی بسپرند انگار که نه خانی آمده و نه خانی رفته است.
جوزف لیروید منتقد نشریه Headstuff در پایانبندی یادداشت خودش درباره «نه ژا ۲» چنین مینویسد: «نه ژا یک اثر هنری زيباست که من معتقدم میتواند برای سینمای انیمیشن چین روی نقشه جهانی جایگاهی درخور پیدا کند زیرا اثر به معنی واقعی کلمه میتواند احساسات و عواطف تماشاگران را تحت تاثیر قرار بدهد همانطور که باید از هر انیمیشن خوبی چنین انتظاری داشت.»
فرزاد جمشیددانایی