نگاهی به سریال «پادشاه و فاتح»/ برآمده از خون و خیانت
به گزارش فیلم نت نیوز، والتر بنیامین فیلسوف آلمانی گفته است «تاریخ را فاتحان مینویسند، ولی هنر، تاریخ به روایت شکستخوردگان است». شکی نیست که تاریخ سرشار از داستانهای بسیار است چه داستان فاتحان و چه داستان شکست خوردگان، اما در نهایت روایت تاریخی با همه فراز و فرودهایش منبعی ناتمام از داستانها و افسانهها فراهم کرده است.
عجیب نیست اگر بگوییم بسیاری از روایات تاریخی را ما از دریچه فیلم و تئاتر به ذهن سپردهایم، تا جایی که برخی شخصیتهای تاریخی را نه آنگونه که در واقعیت، بلکه به همان شکل نمایشیاش در یادمان ثبت شده است. نمونه آشنای آن اسپارتاکوس است که طبق روایات تاریخی بردهای سیه چرده و کوتاه قد بوده اما به مدد سینما تصویری که از او به جا مانده با شمایل کرک داگلاس و بازیگران خوش تراش بعدی سریال هاست که به ذهن بینندگان منتقل شده است به همین جهت شاید دور از ذهن نباشد که تاریخ و داستانهایش هم چند بار روایت میشود، یک بار بر صفحات کاغذ و بار دیگر از دریچه ذهن مولفی که آن را به فیلم، تئاتر یا سریال تبدیل میکند. شاید بزرگترین حسن مجموعههای تاریخی را باید در این نکته دانست که بسیاری از علاقهمندان تاریخ با دیدن شخصیتهایی زنده، شنیدن صداهای مجزا و البته فضاسازی کلی بهتر متوجه داستان و روایت میشوند.
سریال «پادشاه و فاتح» (King & Conqueror) محصول مشترک آمریکا، انگلستان و ایرلند تولید ۲۰۲۵ است که توسط مایکل رابرت جانسون تهیه شده است؛ اثری تاریخی که به یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ اروپا یعنی نبرد هستینگز در سال ۱۰۶۶ میپردازد. نبرد هیستینگز میان ارتش نورمنی-فرانسوی ویلیام، دوک نورماندی و ارتش آنگلوساکسونهای انگلیسی به رهبری هارولد گادوینسن آغاز شد. این نبرد آغازی برای فتح انگلستان توسط نورمن ها بود و در هفت مایلی شمالغربی هیستینگز در نزدیکی شهر امروزی باتل، ساسکس شرقی، رخ داد و با پیروزی قاطع نورمن ها و شکست و مرگ هارولد همراه بود.
سریال پادشاه و فاتح با دوبله فارسی در فیلم نت
سریال با وفاداری به داستان و شخصیتهای تاریخی تلاش کرده است با استفاده از ملزومات درام در هشت قسمت داستانش را به شکلی باورپذیر در عین حال پرکشش ارائه دهد. سریال «پادشاه و فاتح» از پیش از تاجگذاری ادوارد مدعی پادشاهی با باورهای مذهبی افراطی آغاز میشود. او در سالهای نخستین قرن یازدهم بر تخت نشست و با مرگش بحران جانشینی بزرگی در بریتانیا به وجود آمد. این بحران موجب شد تا مدعیان مختلف، از جمله هارولد و ویلیام وارد میدان شوند که منجر به اتفاقات متعددی از توطئهها، سیاست ورزیها، خیانت ها میشود. سریال «پادشاه و فاتح» به همین دو شخصیت کلیدی ویلیام نورماندی و هارولد وسکس پرداخته است که اگرچه در آغاز متحد یکدیگر بودند، اما جاه طلبی و قدرت آنها را در مقابل هم قرار میدهد تا جایی که در نهایت در نبرد هیستینگر مقابل هم قرار میگیرند.
سریال «پادشاه و فاتح» در نظر اول شبیه به آغاز مجموعه «بازی تاج و تخت» به نظر میآید که البته با وجود بازیگرانی که قبلا نقش آفرینی آنان را در آن سریال و مجموعههای مشابه دیدهایم چندان دور از ذهن نیست، اما با ورود به داستان کم کم وارد جهانی متفاوت میشویم که این بار دل نه در داستانهای افسانهای که در خود تاریخ حقیقی دارد و تلاش دارد همان خط اصلی روایت تاریخی مکتوب را ارائه دهد. روایت اصلی داستان بصورت موازی پیش میرود بخشی در خاندان وسکس میگذرد و روایت دیگر در نورماندی؛ اینکه چگونه ویلیام و هارولد برای تاجگذاری پادشاه جدید به لندن دعوت میشوند و با حضور در کاخ متوجه توطئههای پشت پرده میشوند.
در ادامه آنچه روایت میشود، شرایطی است که برای دو شخصیت اصلی رخ میدهد از زمانی که اتفاقی هارولد وسکس در یک نزاع جادهای ویلیام را نجات میدهد.
آنچه درام اصلی را شکل میدهد علاوه بر رویایی آنها با هم از تضادهای شخصیتی آنان نشات میگیرد. ویلیام دوک نورماندی (با بازی نیکولای کاستر-والدو) در عین جاهطلبی، سختگیر است و در مقابل، هارولد وسکس ( با بازی جیمز نورتون) اگرچه نجیب و وفادار است اما دچار تایید نشدن و آسیبهای ناشی از عدم پذیرش توسط پدرش دچار دوگانگی است. همین تضاد شخصیتی است که آنها را در عین حال که کنار هم قرار میدهد تا به هدفی مشترک دست پیدا کنند، تقابل بعدی آنان در ادامه را شکل میدهد.
یکی از نکات مهم «پادشاه و فاتح» نگاه ویژه آن به فضای تاریخی و سیاسی قرن یازدهم است. دورهای که اروپا دچار دگرگونیهای بسیاری شد، اتفاقاتی که باعث شد آینده اروپا شکل تازهای پیدا کند و سریال به خوبی به آن پرداخته است، دخالت کلیسا، باورهای افراطی مذهبی در دربار انگلستان، خاندانها و قبایلی با دیدگاههای مختلف، نقش زنان در پشت پرده سیاست و… باعث شده تا سریال «پادشاه و فاتح» علاوه بر روایت داستان اصلی نگاهی موشکافانه به جهان آن دوران داشته باشد؛ جهانی که از بسیاری از جهات همچنان شبیه جهان امروز است و تنها ظاهر روابط و اتفاقات در آن تغییر کرده است.
آنچه سریال «پادشاه و فاتح» را به اثری دیدنی و ارزنده بدل کرده است را میتوان در جهان بینی نویسنده و کارگردان جستجو کرد، در حقیقت تولیدکننده به جای اتکای صرف بر صحنه های جنگ و ستیز و خونریزی و شمشیر، تلاش کرده است تا به عمق آن دوران و داستان نفوذ کند و از این طریق و با بررسی نکات پیدا و پنهان هر شخصیت بصورت فردی و در مقابل اقدامات جمعی توانسته فضایی واقعگرایانه را به مخاطب عرضه کند.
سریال «پادشاه و فاتح» یکی از اصلیترین بخشهای ساخت سریالهای تاریخی را به خوبی درک کرده و در ارائه آن موفق عمل کرده است، برخلاف بسیاری از مجموعههای تاریخی که با سهل انگاری و بی دقتی در طراحی باعث ایجاد فاصله و قطع ارتباط مخاطب با داستان میشوند، این سریال در طراحی لباس و صحنه و ساخت ابزار و وسایل منطبق بر نشانههای دوره تاریخی بسیار قابل توجه است.
از همان صحنه آغازین جنگ در ابتدای سریال که فضایی سیاه و سفید دارد و چه در ادامه شاهد طراحی دقیق لباس و صحنه هستیم به شکلی که مخاطب را در دل فضای داستان با خود همراه میکند. همین دقت در طراحی صحنه و لباس، در سایر بخش های سریال هم دیده میشود علاوه بر بازی خوب و باورپذیر بازیگران، تصویربرداری و نورپردازی چه در فضاهای داخلی قلعه ها و کاخ ها زیر نور شمع و چه در فضای خارجی جنگل و صخره ها در نماهای شب و روز باعث ایجاد فضایی یکدست و قابل قبول برای بیننده شده است تا علاوه بر دنبال کردن داستان اصلی از طریق تاثیر بصری و صوتی نیز در دل داستان قرار بگیرد و با آن همراهی کند.
سریال «پادشاه و فاتح» تاکیدی بر داستان و تاریخ دارد با نگاهی بر سیاست، اینکه چگونه جهان مدرن امروز از دل همان گذشته تاریک و پر اتفاق پدید آمده است؛ گذشته ای که اگرچه سال ها از آن گذشته اما همچنان تاثیر آدم ها و اتفاقات آن ادامه دارد به شکلی که جهانی که امروز میشناسیم برآمده از دل همین جنگها و خونریزیها، توطئهها است تا جایی که مرزهای میان واقعیت و افسانه آنقدر باریک است که گاهی به خوبی دیده نمیشود.
به هر روی اگر علاقه مند به دیدن مجموعه های داستانی تاریخی هستید، سریال «پادشاه و فاتح» برای دوستداران این ژانر، اثری قابل توجه و تماشایی است که خوشبختانه به مدد دوبله فارسی خوب آن در فیلم نت می توان از دیدنش لذت برد.
نوید جعفری