به مناست نمایش فیلم «پدر» در فیلم‌نت، به سراغ یکی از مصاحبه‌های قدیمی مجید مجیدی در مورد این فیلم رفته‌ایم.
روز گذشته در مطلبی در فیلم‌نت نیوز، به مناسبت روز پدر تماشای فیلم «پدر» (مجید مجیدی، ۱۳۷۴) را به شما پیشنهاد کردیم. این فیلم هم‌اکنون از طریق پلتفرم فیلم‌نت در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد. حالا به این مناسبت به سراغ یکی از مصاحبه‌های قدیمی مجیدی مجیدی در مورد این فیلم رفته‌ایم. این گفت‌وگو توسط احمد طالبی‌نژاد انجام و در شماره ۱۹۲ ماهنامه فیلم (شهریور ۱۳۷۵) منتشر شده است. در ادامه، چکیده نظرات مجید مجیدی در آن گفت‌وگو را خواهید خواند.
[در مورد گرایش واقع‌گرایانه در آثارش] «طبعاً اگر در کارهای من چنین گرایشی دیده می‌شود، این موضوع ریشه در کودکی و نوجوانی خودم دارد. دورانی که اگرچه خیلی شیرین و شاد نبود ولی از آن همیشه به‌خوبی یاد می‌کنم. از این جهت که دوران نوجوانی‌ام، تاثیر زیادی در دیدگاه من داشته است. کلاس ششم دبستان بودم که با شهید حسین قشقایی آشنا شدم… او در مرکز نوجوانان محله ما، مربی تئاتر بود. دوسه سالی با ما کار کرد. فردی انقلابی و مذهبی بود و به مسائل اجتماعی توجه خاصی نشان می‌داد و نسبت به جامعه نگاه دقیقی داشت. او به ما یاد داد که چه‌طور به دوروبرمان نگاه کنیم. مثلا از ما می‌خواست وقایع ساده روزمره‌مان را بنویسیم. مثلا این‌که در صف نانوایی هر اتفاقی بیفتد، ما آن واقعه را بنویسیم. این تمرین‌ها باعث شد به نکات ظریفی توجه کنیم که معمولا در زندگی روزمره، از آن غافل بودیم. آن مسیر، تاثیری اساسی در ذهن به‌جا گذاشت.» [در مورد جنبه نمادین فیلم «پدر»] «خود قصه ایجاب می‌کرد که برای بیانش دنبال زبانی تازه بگردم، چون موضوع، چیز تازه‌ای نیست و ده‌ها فیلم را می‌شود مثال آورد که چنین موضوعی داشته‌اند. به همین دلیل خیلی نگران بودم که فیلم تداعی‌کننده آن فیلم‌ها یا قصه‌ها نباشد. و ناچار بودم قالبی تازه برای بیانش به‌وجود بیاورم. پس باید به جنبه نمادین قصه توجه بیشتری می‌کردم و به همین دلیل فضا را به‌قول شما خلوت جلوه دادم که کار سختی هم بود.» [در مورد خلوت بودن فضا در فیلم «پدر»] «از ابتدا به این فکر کرده بودم که از یک حس بیرونی در ابتدای فیلم، به‌مرور برسم به حسّی درونی. بنابراین احساس کردم که اگر آدم‌های دیگری هم وارد قصه شوند، کاملا مصدع اوقاتند! جهت اطلاع بگویم که حدود شش بار فیلمنامه بازنویسی شد و طی این بازنویسی‌ها، هرچه آدم زیادی بود، غربال شد. چون آدم‌های دیگر حریم موضوع را می‌شکستند. فراموش نکنیم که موضوع، خانوادگی است. بنابراین حضور آدم‌های اضافی، هیچ کمکی نمی‌کرد.» [در مورد مضمون فیلم «پدر»] «برای من تنها جنبه انسانی و عاطفی موضوع و این‌که انسان‌ها در هر شرایطی به محبت یکدیگر نیاز دارند، اهمیت داشت و به مسائل دیگر توجه نکردم. در «بدوک» هم به‌رغم تمامی تفسیرهایی که از آن به عمل آمد و حتی گروهی فیلم را سیاسی جلوه دادند، من بیشتر به مسائل اجتماعی، به‌خصوص شرایطی که بر گروهی از نوجوانان کشور حاکم است پرداختم و خواستم هشدار داده باشم.» [در مورد اهمیت تاریخ مصرف نداشتن فیلم‌ها] «هر اثری وقتی موفق است که حرفش تاریخ مصرف نداشته باشد. این وجه فیلم هم قابل بررسی است. شما اگر بیست سال بعد هم «پدر» را ببینید، احساس نمی‌کنید که تاریخ مصرفش گذشته است.» [در مورد بازی محمد کاسبی در فیلم «پدر»] «کاسبی آدم توانمندی است. از همان مرحله نگارش فیلمنامه، به او و توانایی‌هایش فکر کردم و این شخصیت با توجه به این‌که قرار است توسط کاسبی بازی شود، نوشته شد. در کوران نوشتن هم او را در جریان قرار می‌دادم و سکانس‌ها را برایش می‌خواندم و با هم مشورت می‌کردیم. اگر کاسبی به هر دلیلی نمی‌توانست همراه ما باشد، قطعا این فیلم را نمی‌ساختم. جالب این‌که در صحنه‌های زیادی از فیلم، او باید سوار بر موتور ایژ روسی بازی کند و بد نیست بدانید که اصلا موتورسواری که هیچ دوچرخه‌سواری هم بلد نبود. ولی به دلیل علاقه‌ای که داشت، همت کرد و یاد گرفت. ابتدا با موتور گازی و کم‌کم موتور دنده‌ای.» [در مورد بازی پریوش نظریه که در آن زمان بازیگر شناخته‌شده‌ای نبود] «برای یافتن بازیگر این نقش خیلی جست‌وجو کردم. دوستی خانم نظریه را معرفی کرد و وقتی که آمد به دفتر، دیدم هیچ شباهتی به آن‌چه که در ذهن دارم، ندارد. درواقع چهره‌اش کاملا شهری است. بنابراین مایوس شدم ولی در آستانه خداحافظی گفتم که اگر عکسی از کارهای قبلی‌اش، به‌خصوص نمایش‌هایی که بازی کرده دارد، بدهد ببینم. چندتایی عکس همراهش بود که باعث تعجبم شد. به‌قدری چهره‌اش متفاوت بود که باورم نمی‌شد خودش باشد. حتی پرسیدم واقعا خودت هستی؟ به‌هرحال متوجه شدم که چهره او آمادگی زیادی برای تغییر حالت دارد. و متقاعد شدم که بهترین کسی است که می‌تواند این نقش را بازی کند.»
فیلم «پدر» را می‌توانید در این آدرس در فیلم‌نت تماشا کنید.
