«مصائب شیرین ۲» در ستایش عشق، سینما و خانواده

به گزارش فیلم نت نیوز، دنباله‌سازی در سینما عموما هنگامی صورت می‌گیرد که پای مخاطب و گیشه در میان باشد اما در این بین استثناهایی هم وجود دارد؛ آثاری که ساخت ادامه آن وسوسه ذهنی سازنده‌ا‌ش بوده و به ندرت پای مسائل مالی در میان است. فیلم سینمایی «مصائب شیرین ۲» ساخته علیرضا داوودنژاد که به تازگی در بخش اکران آنلاین پلتفرم فیلم‌نت قرار گرفته، جزو همین دسته دنباله‌هاست که بین قسمت اول و دوم آن بیست سالی فاصله افتاده است.

«مصائب شیرین» یک که اواخر دهه هفتاد اکران شده و بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت، شروع سبک تازه‌ای از فیلمسازی در سینمای ایران به حساب می‌آید که علیرضا داوودنژاد بنیان گذاشت؛ سینمایی ارزان و متکی بر قصه‌های روزمره زندگی و با مشارکت اعضای خانواده که خود داوودنژاد نقش اصلی و همه‌کاره این آثار به حساب می‌آید. این مدل فیلمسازی در عین حال مخاطبان خاص خود را پیدا کرده و با تکیه بر آنها و نیز ارزان بودن تولید به حیات خود ادامه داد. «مصائب شیرین» موفق‌ترین آنها به حساب می‌آید که در متن آن رضا و مونا به عنوان دو نوجوان در آستانه بلوغ قرار دارند و تماشاگر را با مصائب ناشی از عشق‌شان همراه می‌کنند. حال در «مصائب شیرین ۲» در حالی با این دو نفر همراه می‌شویم که نفر سومی هم وجود دارد: مانا دختری در آستانه هیجده سالگی که بین خواسته مادر برای ورود به دانشگاه و زندگی روتین و عشق به سینما و آرتیست شدن گیر افتاده است. داوودنژاد برای روایت قصه خود از ساختار غیرخطی بهره گرفته و به همان شیوه بازیگوشانه‌ای که به یک سبک در سینمای ایران تبدیل شده، برش‌های مختلفی از زندگی گذشته و حال این خانواده سه نفره را  به تصویر می‌کشد.

قصه «مصائب شیرین ۲» هم از جایی شروع می‌شود که رضا و مونا از منچستر به لندن برای شرکت در جشن تولد مانا حرکت می‌کنند و در مسیر بخش‌های مختلف زندگی خود را مرور می‌کنند. داوودنژاد از الگوی کلاسیک سفر قهرمان در این فیلم به خوبی بهره گرفته و تکه‌های مختلف یک زندگی بیست ساله را به تماشاگر خود عرضه می‌کند. از بیکاری رضای کم سن و سال، بچه دارشدنشان تا تلاش رضا برای مهاجرا از طریق دایی همایون و در نهایت مهاجرت تنهای مونا و فراهم کردن شرایط زندگی و مهاجرت رضا و مانا. آنچه که در مسیر این سفر به تصویر کشیده شده، گسست عاطفی این زوج و تروماهایی است که پس از سال‌ها سر باز کرده و تماشاگر را به قضاوت در این رابطه فرا می‌خواند البته با همان شیوه روایت طنازانه داوودنژاد که در پس آن عشق به خانواده و رجعت به آن موج می‌زند. در طرف دیگر ماجرا، مانایی قرار دارد که در پنج سالگی و به اجبار مهاجرت از مادرش دور شده و رابطه عاطفی عمیق‌تری با عمه‌اش دارد. در سکانس نخست فیلم «مصائب شیرین ۲» که تنش خوبی هم در آن موج می‌زند، به شکلی موجز روابط بین این خانواده سه نفره را نشان داده و شکاف‌های بین آنها را به رخ می‌کشد.

عشق مانا به بازیگری و رابطه‌ای که میان او و پسری جوان که پدرش قصد ساختن «مصائب شیرین ۲» را دارد، داستانکی را شکل می‌دهد که نقشی کلیدی در پیشبرد آن داشته و در نهایت خانواده رضا و مونا را در کنار یکدیگر جمع می‌کند؛ قرینه همان عشقی که بیست سال پیش رضا و مونا را در کنار هم قرار داده بود. همان اکسیر جادویی عشق و خانواده که نسخه همیشگی علیرضا داوودنژاد در مقام مولف بوده و برای تماشاگری که قواعد ساخته‌های او را بپذیرد، دلپذیر جلوه می‌کند. در پرداخت شخصیت‌ها که پرتعداد هم نیستند، داوودنژاد مماس بودن آنها با واقعیت را انتخاب کرده و تنها وجوه نمایشی بیشتری به آن بخشیده است. به خصوص در رابطه با مونا و مانا که رفتارهای بیرونی‌تری نسبت به رضا دارند. در عین حال نمی‌توان از دو شخصیت مکمل درخشان فیلم «مصائب شیرین ۲» یاد نکرد: دایی همایون و همسرش که شیرینی خاصی در آنها موج می‌زند و بیش از هر چیز یادآور شخصیت‌پردازی در سینمای خانوادگی داودنژاد هستند. در کنار آنها واله عمه مانا و پسر جوان محبوب مانا قرار دارند که هر یک گوشه‌هایی از قصه را گرفته و آن را پیش می‌برند.

علیرضا داوودنژاد در دومین «مصائب شیرین» خود تلاش کرده فیلم گرم و سرحالی بسازد که تا حدود زیادی هم در انجام آن موفق شده و توانسته برای نخستین بار در سینمای ایران دنباله‌‌ای را  با یک فاصله زمانی بیست ساله بسازد. رضا داوودنژاد که بازیگر ثابت فیلم‌های پدرش بوده، در اینجا یکی از بهترین بازی‌های عمرش را ارائه داده و فاصله میان خود و رضای بیست سال پیش را با ظرافت به نمایش گذاشته است. آخرین تصویر از ستون سینمای خانواده محور داوودنژاد که برای دوستداران سینمای ایران تلخ و سنگین جلوه می‌کند.

محمد جلیلوند منتقد سینما

مصائب شیرین۲ را در سینما آنلاین فیلم نت تماشا کنید