«مرگ ماسایوشی» یک مستند داستانی است که مخاطب را با یک قصه سیاسی و تاریخی همراه میکند و به مخاطب از چالشهای بین آمریکا و ژاپن میگوید که در نهایت به صلح بین آمریکا و ژاپن ختم میشود.
«مرگ ماسایوشی» مستندی برای علاقهمندان به تاریخ و سیاست است. این مستند بلند درباره سرنوشت تاریخی- سیاسی کشور ژاپن یا همان امپراطوری خورشید است که در فراز و فرود جنگ جهانی دوم و ورود نیروهای آمریکایی بعد از بمباران اتمی، دچار استعمار فرهنگی و در حقیقت مدرنیزاسیون شده است. به مرور با نفوذ آمریکاییها در لایههای زیرین اقتصاد و سیاست این کشور و همینطور پیمان تاریخی «پلازا»، حیات اقتصادی این کشور توسط ایالت متحده آمریکا تحت تأثیر قرار گرفته و آن را به استناد تحلیلگران دنیا دچار بحران کرده است.
به تازگی این مستند ۶۳ دقیقهای که به نویسندگی و کارگردانی حسین صفرزاده و تهیهکنندگی محمدجواد رئیسی تولید شده است، در بخش «سینمای دیگر» پلتفرم فیلم نت عرضه خود را آغاز کرده است.
حسین صفرزاده نویسنده و کارگردان فیلم مستند بلند «مرگ ماسایوشی» درباره این مستند که در بخش «سینمای دیگر» فیلم نت عرضه شده است، گفت: فیلم مستند بلند «مرگ ماسایوشی» اولین و آخرین فیلم مستندی است که من تولید کردهام که در سال ۱۳۹۸ تولید شد و بالغ بر یک سال برای رسیدن به نسخه نهایی زمان برد و شرایط کاری من به شکلی پیش رفت که تاکنون به سمت تولید مستند دیگر نرفتهام، اما به عنوان مشاور کارگردان، کارگردان هنری و تدوینگر در پروژههای مستندی قبل و بعد از «مرگ ماسایوشی» فعالیت داشتهام.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر یک فیلمنامه بلند سینمایی را در دست نگارش دارد و قرار است یکی از کارگردانهای سینمای بلند آن را مقابل دوربین ببرد؛ درباره ایده اولیه و دلیل تولید «مرگ ماسایوشی» توضیح داد: سالها پیش به عنوان یکی از عوامل در روند تولید مستند «ارتش سری» حضور داشتم، این مستند که چندین بار روی آنتن شبکههای سیما قرار گرفته بود، در رابطه با جنگ سرد و چالشهای جدی بین آمریکا و جماهیر شوروی و جنایتهایی که این دولت رقم میزدند، بود. یکی از دوستان من در خلال تولید این مستند به من گفت که همین روند و فعالیتهای سیاسی و نظامی در ژاپن هم اتفاق افتاده است و انگار که تاریخ بار دیگر در مکان دیگر تکرار شده است.
صفرزاده با تاکید بر علاقه خود بر تاریخ، هنر و فرهنگ شرق، افزود: با توجه به اطلاعات و اسنادی که به من داده شد، تصمیم گرفتم که بیشتر در این حوزه تحقیق کنم و یک هفته بعد طرح اولیه را نوشتم و تحقیقات و پیشتولید مستند «مرگ ماسایوشی» را آغاز کردم و در نهایت با تصویب طرح، تولید مستند با ۶ ماه تحقیقات و پیدا کردم تصاویر آرشیوی و ۶ ماه ضبط نریشن، تدوین، بازسازی بعضی از اسناد، اصلاح رنگ و باقی مسائل در پس تولید به سرانجام رسید.
وی درباره رابطه این مستند با فاجعه هیروشیما و انفجار بمب اتم در ژاپن و فیلم سینمایی «اوپنهایمر» آخرین ساخته کریستوفر نولان در همین رابطه ساخته شده، گفت: من هنوز «اوپنهایمر» را ندیدهام و بمب اتم در «مرگ ماسایوشی» مساله اصلی من نیست و در حد یک اشاره به این اتفاق پرداختم، آنهم با این سناریو که قبل از این فاجعه، ژاپن سقوط کرده بود و جزیره اوکیناوا تحت اشغال نیروهای آمریکایی است و آمریکا با این شرایط آمریکا به ژاپن بمب اتم میزند؛ نگاه من به این مساله ناظر به این مثال است که اگر سر یک جنازه را قطع کنی، یک جنایت بر جنایتهای قبلی اضافه میکنی.
صفرزاده در ادامه درباره فرم مستند تصریح کرد: «مرگ ماسایوشی» یک مستند داستانی است که مخاطب را با یک قصه سیاسی و تاریخی همراه میکند و به مخاطب از چالشهای بین آمریکا و ژاپن میگوید که در نهایت به صلح بین آمریکا و ژاپن ختم میشود.
مشاور کارگردان فیلم مستند «ارتش سری» درباره ادامه فعالیت در حوزه مستند بیان کرد: هنوز تصمیم قطعی نگرفتهام که دیگر مستند کار نکنم، در حال حاضر بیشتر به سمت سینمای داستانی سوق پیدا کردهام و در ادامه اگر یک سوژه و شخصیتی که یک جهان بینی در کنار خود داشته باشد، برسم حتما یک فیلم مستند پرتره خواهم ساخت و حتی در خلال کارها به دنبال سوژه و شخصیت مستندی مدنظر خودم میگردم.
کارگردان و نویسنده «مرگ ماسایوشی» با اشاره به اینکه این مستند در پانزدهمین جشنواره فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» حضور داشت، توضیح داد: مرگ ماسایوشی» با اکرانهایی که در پردیس سینمایی چارسو داشت، با واکنشهایی از مخاطبان، کارگردانان و اهالی رسانه همراه بود، «مرگ ماسایوشی» از نظر عموم مخاطبان باورپذیر بود که به دلیل اسناد و مدارکی است که ارائه کردهام و عموم تصاویر برای اولین بار بود که در ایران پخش میشد و مخاطب با داستان همراه میشد و بر اساس سواد تاریخی که داشت، تصاویر برای آنها ما به ازا داشت و عرضه مستند «مرگ ماسایوشی» در سینمای دیگر فیلم نت، دومین ارتباطی است که با مخاطب برقرار میکند.
وی درباره عرضه فیلمهای مستند در پلتفرمها عنوان کرد: سینمای مستند در ایران، سینمای مظلومی است، از این حیث که کمترین توجه به این سینماگران میشود؛ شما اگر از مردم بپرسید که نام چند سینماگر مستند را بشمارند، به ندرت نام سه نفر از مستندسازان را به خاطر میآورند و میتوان گفت که مستند در بین عامه جامعه اهمیتی ندارد.
صفرزاده در پایان با تاکید بر اینکه سینمای مستند آگاهی دهنده، راهگشا و بهترین گونه سینما است که مخاطب میتواند با آن ارتباط بگیرد، تصریح کرد: اینکه پلتفرمها به این گونه از سینما بپردازند، مهم است که نه تنها برای فیلمساز بلکه برای مخاطب در بالا بردن سطح آگاهی او اهمیت دارد.
عوامل مستند «مرگ ماساشایوشی» کارگردان: حسین صفرزاده، تهیهکننده: محمدجواد رئیسی، محقق: علیرضا کرمی، علی اکبر مجیدی فرد، نویسنده: حسین صفرزاده، مدیر تولید: علی احمدی، سرمایهگذار: سازمان هنری رسانهای اوج هستند.
محمد کفیلی
ایلنا
«مرگ ماسایوشی» را اینجا ببینید.